• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سالم بن وابصه اسدی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سالم بن وابصه اسدی دمشقی رقّی (زنده در حدود ۱۲۵ هـ)، از شاعران، تابعین و محدثان قرن دوم هجری بود.



سالم بن وابصة بن معبد بن قیس بن کعب اسدی دمشقی رقّی، از قبیله بنی اسد بود و در محله «باب توما»‌ی دمشق می‌زیست. تاریخ دقیق ولادتش معلوم نیست، ولی با توجه به آنکه ابوزرعه می‌نویسد که سالم در زمان خلافت عثمان جوانی نورسته بود، می‌توان ولادت او را در زمان خلیفه دوم، عمر تخمین زد.
سالم از تابعینی است که مردم ناحیه جزیره، از او حدیث نقل کرده‌اند.
پدرش وابصه از اصحاب پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به شمار می‌رفت و از آن حضرت روایاتی نقل کرده است. سالم نیز از پدرش روایاتی دارد. کسانی چون صخر بن عبدالرحمان، فضل بن عمرو و جعفر بن برقان از وی حدیث شنیده و روایت کرده‌اند.
ذهبی می‌نویسد که سالم فردی محدث، خطیبی توانا و شاعری زبردست بود و ابن‌حجر به نقل از مرزبانی، وی را ستوده و او را از شاعران مسلمان، متدین و عفیف برشمرده است. اشعارش صبغه اخلاقی دارد.


محمد بن مروان، امیر ناحیه جزیره و ارمنستان او را بر «رقّه» ولایت داد. گفته شده که وی مدت سی سال والی و حاکم رقّه، از شهرهای ساحلی فرات بود.


سالم دارای اشعاری بوده که ابوسعید سکری، اصمعی و ابوعمرو شیبانی آن‌را در مجموعه‌ای گرد آورده‌اند.


تاریخ دقیق وفات سالم مشخص نیست، ولی تا اواخر حکومت هشام بن عبدالملک (حدود ۱۲۵ هـ) در قید حیات بوده است.
[۱۵] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۹.



برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۷] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۴۱.
[۱۸] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۱۷۶۲.
[۱۹] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۶، ص۵۸.
[۲۲] حصری قیروانی، ابراهیم بن علی، زهر الاداب و ثمر الالباب، ج۱، ص۷۷.



۱. ابن‌اثیر، علی بن ابی‌الکرم، اسد الغابه، ج۲، ص۲۴۹.    
۲. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۲۰، ص۸۲.    
۳. ابوزرعه دمشقی، عبدالرحمن بن عمرو، تاریخ ابی‌زرعه، ج۱، ص۶۸۶.    
۴. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۳، ص۱۰.    
۵. ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۴، ص۳۰۶.    
۶. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۹، ص۱۹۴.    
۷. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۸، ص۱۱۱.    
۸. ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۴، ص۱۸۸.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۸، ص۱۱۱.    
۱۰. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۳، ص۱۰.    
۱۱. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۲۰، ص۸۵.    
۱۲. ابوزرعه دمشقی، عبدالرحمن بن عمرو، تاریخ ابی‌زرعه، ص۶۸۶.    
۱۳. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۵، ص۵۹.    
۱۴. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۲.    
۱۵. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۹.
۱۶. زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۷۳.    
۱۷. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۴۱.
۱۸. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۱۷۶۲.
۱۹. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۶، ص۵۸.
۲۰. بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۸۴۴.    
۲۱. حاجظ، عمرو بن بحر، البیان والتبیین، ج۱، ص۱۹۷.    
۲۲. حصری قیروانی، ابراهیم بن علی، زهر الاداب و ثمر الالباب، ج۱، ص۷۷.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۵۴، برگرفته از مقاله «سالم بن وابصة رقی».
• عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۳۲۰.






جعبه ابزار