سال ۱۸۰ هجری قمری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

سال ۱۸۰ هجری قمری'''، هشتادمین سال از قرن ۲ قمری و مصادف با سال ۱۷۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب علی بن عیسی بن ماهان به حکومت خراسان توسط هارون الرشید، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، سیستان، اندلس و برخی مناطق افریقا، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون ابن ابی‌سنان و ... .

---

• درگذشت هشام اول، فرزند عبدالرحمان الداخل، حاکم‌ اندلس و به حکومت رسیدن پسرش، حکم اوّل.
•‌ برکناری موسی بن عیسی از خراسان و انتصاب لی بن عیسی بن ماهان به جای وی.
•‌ هارون الرشید، خاموش کردن آتش آشوبی که در سال ۱۷۵ ق میان قیسیان و یمانیان برافروخته شده بود، به عهده جعفر برمکی گذارد.
•‌ انحلال لشکر خراسانی فضل برمکی که در سال ۱۷۸ ق در زمان ولایتش بر خراسان به وجود آورده بود، توسط هارون الرشید.
•‌ هارون الرشید به سوی حیره رهسپار شد تا در آن جا پایتختی برای خود بنا نهد؛ ولی از این کار صرف نظر کرد. او به «رقّه» رفت و «دارالملک» را تعمیر کرد.
•‌ به دستور هارون الرشید، شهر «عین زربة» و استحکامات آن ساخته شد؛ تا سربازان خراسانی را در آن جا ساکن سازد.
• وقوع زلزله‌ای عظیم در مصر که موجب تخریب مناره اسکندریه شد.

---

وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، سیستان، اندلس و برخی مناطق افریقا:

- محمد بن معاویة بن زفر بن عاصم در راس نیروهای رزم تابستانی به جنگ با رومیان رفت و در عمق سرزمین آنها رخنه کرد.
- عبدالکریم بن عبدالواحد بن مغیث در راس نیروهای رزم تابستانی به جنگ با رومیان در «البه» و «قلاع» و «قشتالة القدیمة» ـ قلمروی در وسط اسپانیا ـ پرداخت و شهرهای «ناوارا» (Navarra) حد فاصل بین فرانسه و اسپانیا را مورد هجوم قرار داد و با غنایم زیادی بازگشت.
- شورش خوارج به رهبری حمزة بن اترک خارجی در سیستان.
-شورش سرخ جامگان به رهبری عمرو بن محمد عمرکی در گرگان و کشته شدن عمرو.
- سلیمان و عبدالله، دو پسر عبدالرحمان الداخل بر پسر برادرشان، حکم بن هشام شوریدند. حکم بر عموی خود، سلیمان پیروز شد و او را در «مارده» به قتل رسانید. عموی دیگرش، عبدالله صلح را پذیرفت و مقرر گردید که در شهر «بلنسیه» (خلیجی در شرق اسپانیا) زندگی کند. از همین رو، او به «بلنسی» (والنسیایی) مشهور شده است.
- شورش عیاض بن وهب هوّاری و کلیب بن جمیع کلبی بر هرثمة بن اعین، حاکم افریقا. هرثمه، لشکری را به فرماندهی یحیی بن موسی به سوی آنان گسیل داشت و یحیی شورش را سرکوب کرد.

---

• ابن ابی‌سنان.
• ابن قدّاح.
• خلف احمر.
• سیبویه.
• عمرو بن محمد عمرکی.
• محمد بن ابراهیم فزاری.
• مسلم زنجی.
•‌ هارون بن موسی.
• هشام بن عبدالرحمان الداخل.
• یحیی بن عبدالله طالبی.

---

عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۴۱۱.