• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زنم (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: زَنِیم (لغات‌قرآن).

زَنَمَه (به فتح زاء و نون و میم) یکی از مفردات به کار رفته در قرآن کریم و به معنای قسمتی از گوش شتر و گوسفند است كه پس از شكافتن آويزان مى‌ماند.



زَنَمَه به فتح (ز. ن. م) قسمتى از گوش شتر و گوسفند است كه پس از شكافتن آويزان مى‌ماند
[۵] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
و نيز دو چيز زايد دكمه مانند است كه از گلوى بعضى از گوسفندان آويزان می‌شود و از آن كسى اراده می‌شود كه در نسب متّهم است و به قومى چسبانده شده در روایت است كه امام حسین (علیه‌السّلام) ابن زياد را دعىّ بن الدعىّ خواند كه يعنى او به زياد چسبانده شده است. چنان‌كه زياد نيز به ابی سفیان چسبانده شده بود. زنيم همان دعىّ است. طبرسی اين شعر را نقل می‌كند.
زنيم ليس يعرف من ابوهبغىّ الام ذو حسب لئيم‌



(مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ • عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِكَ‌ زَنِيمٍ‌) (و بسيار مانع كار خير، و متجاوز و گناهكار است؛ علاوه بر اين كينه‌توز و بدنام است.)
زنيم را در آيه متّهم در نسب (حرامزاده)، لئيم معروف به لئامت، شخص معروف به شرارت گفته‌اند در مجمع از علی (علیه‌السّلام) شخص بى‌اصل و نانجيب نقل شده در صافی از حضرت صادق (علیه‌السّلام) نقل است كه آن را کافر سخت فرموده است.
به نظر می‌آيد كه مراد از آن در آيه لئيم و شرير است گوئى شرّ و لئامت علامت مخصوص اوست چنانكه زنمه براى گوسفند و بزغاله و عُتُل چنان‌كه گفته‌اند به معنى بدخلق و خشن است يعنى او مانع خیر و متجاوز و پيوسته گناهكار است با همه اينها بد رفتار و شرير است.
اين كلمه تنها يک دفعه در كلام اللّه مجيد بكار رفته است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۸۱.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۸۳.    
۳. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۳۵۲.    
۴. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۸۱.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۶. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۸۳.    
۷. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۰۰.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۴۹۸.    
۹. قلم/سوره۶۸، آیات۱۲ - ۱۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۴.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۵۰۲.    
۱۲. فیض کاشانی، محمدمحسن، تفسیر الصافی، ج۵، ص۲۰۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زنم»، ج۳، ص۱۸۱.    






جعبه ابزار