زبد (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زَبَد (به فتح زاء و باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای کف است. این واژه سه بار در
قرآن کریم آمده است.
زَبَد به معنای كف است.
«زبد» به معنى
کَرِه نيز آمده است كه كف
شیر و
ماست است.
(فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَداً رابِياً) يعنى «سيل كفى بالا آمده بر داشت.»
راغب آن را كف
آب گفته است
ولى ديگران مطلق آوردهاند.
در قرآن در كف
طلا و
نقره و غيره نيز به كار رفته است.
(وَ مِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغاءَ حِلْيَةٍ أَوْ مَتاعٍ زَبَدٌ مِثْلُهُ) (و همچنين از آنچه در كورهها، براى به دست آوردن زينت آلات يا وسايل زندگى،
آتش بر آن مىافروزند، كفهايى مانند آن به وجود مىآيد.)
در
نهج البلاغه خطبه اول آمده:
«وَ رَمَى بِالزَّبَدِ رُكَامَهُ» يعنى «آب متراكم كف انداخت.» و در
خطبه ۱۴۴ هست :
«ثُمَّ أَقْبَلَ مُزْبِداً كَالتَّيَّارِ لَا يُبَالِي مَا غَرِقَ» «سپس كفكنان رو كرد مانند دريائى كه به آنچه
غرق میكند اعتنا ندارد.» منظور از مزبد كسى است كه سخن میگويد و دهانش كف كرده است.
«زبد» سه بار در قرآن آمده و هر سه در آيه ۱۷
رعد است.
قرشی بنایی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زبد»، ج۳، ص۱۵۴.