زبان قرآن (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«زبان
قرآن» کتابی به قلم مقصود فراستخواه
و به زبان
فارسی است.
«زبان
قرآن» کتابی است به زبان فارسی، بنا به گفته مؤلف در مقدمه کتاب، در این کتاب از منظر زبان شناختی
و زیباشناختی به
قرآن نگاه شده است، هرچند زبان
قرآن ممکن است از دیدگاههای گوناگون، موضوع مطالعات بسیار باشد اما این کتاب از نگاه زیباشناختی گزارشی تاریخی ارائه
و رویکردهای گوناگون به این کلام آسمانی
و سیر تطور آنها را بیان داشته است. بنابراین مرکز ثقل بحثها زیباشناسی است اما احیانا ملاحظاتی معرفت شناسانه
و زبان شناسانه نیز در کار آمده است. در این پژوهش نه تنها اثر موسیقایی کلام بلکه جنبههای آوا- معنایی (
فونو -
سمانتیک)
و هنر تصویری
و دراماتیکی آن نیز مد نظر بوده است. بخشی دیگر از مباحث کتاب، درباره زبان تمثیلی، کنایی
و نمادین
قرآن، از نظرگاه معنی شناسی (علم دلالت)
و زیباشناسی است.
و در پایان از آراء گوناگون در باب
حروف مقطعه سخن رفته است. کتاب آراء متقدمان را با متاخران مقایسه کرده
و نمونههای گوناگون تاریخی را، از گذشته تا به روزگار معاصر، فرادست آورده است.
این کتاب دارای یک مقدمه
و ۱۴ فصل میباشد که در ابتدای هرفصل چکیده آن فصل آمده است.
فصل اول: فلسفههای
و زبان
دین (نگاهی از بیرون
و با فاصله دور).
فصل دوم: خاستگاه
و سیر تاریخی توجهات
و مطالعات زیباشناختی در زبان
قرآن (
اعجاز بیانی ) گزارشی تاریخی.
فصل سوم: عنصر آهنگ
و زیبایی در
زبان دین .
فصل چهارم: آواشناسی زبان
قرآن، انسجام
و روانی آن
و سنفونیهای زیبایش.
فصل پنجم: هماهنگی (
هارمونی ) آیات
و پایان بندها.
فصل ششم: برخی تقارنهای
زیبای دیگر در بافت زبان
قرآن، مانند
اشتقاق ،
جناس ،
طباق و تقابل ،
مشاکله ،
عکس و...
فصل هفتم: معادله آوایی- معنایی (
فونو -
سمانتیک ) در زبان
قرآن.
فصل هشتم: هنر تصویری در زبان
قرآن.
فصل نهم: زبان بی نهایت خرد- معنایی بی نهایت خرد (
کوانتم زبان
قرآن).
فصل دهم: سخن سخته
و زبان سنجیده
قرآن.
فصل یازدهم: جانشین ناپذیری
و بی بدیلی در واژگان
و تعابیر
قرآنی.
فصل دوازدهم: ابررسانایی در زبان
قرآن.
فصل سیزدهم: عنصر
مجاز ،
کنایه ،
استعاره و تمثیل در زبان
قرآن.
فصل چهاردهم: حروف رمز (کدها) در زبان
قرآن.
در پایان کتاب هم پنج پیوست
و کتابشناسی- اضافه شده است.
پیوستها عبارتند از: پیوست ۱: اشارهای بر توجه به آگاهی
و عقل و استدلال در زبان
قرآن. پیوست ۲: اشارهای به لزوم هم سخنی زبان
ایمان با زبانهای دیگر. پیوست ۳: فهرست برخی از جلوهها
و جنبههای مربوط به
زیباییهای زبان
قرآن در سخن
پیامبر و ائمه -علیهم الصلاة
و السلام -
و صحابیان. پیوست ۴: اشارهای به مبانی کلامی سخن گفتن خدا با رسولان. پیوست ۵: نقدی بر سیر تحول
قرآن.
این کتاب به قلم مقصود فراستخواه نگارش یافته
و در قطع رقعی با جلد شومیز
و در ۳۲۰ صفحه برای بار اول در سال ۱۳۷۶ از سوی شرکت انتشارات علمی
و فرهنگی به چاپ رسیده است. منبع، ۱- مقدمه کتاب ۲- بهاء الدین خرمشاهی، دانشنامه
قرآن، جاول، ص.۱۱۴۴
نرم افزار مشکاة الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.