• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ریشه‌های بدگمانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



در این مقاله به تعدادی از ریشه‌های بدگمانی اشاره می‌شود.



قضاوت اولیه و سطحی از عملکرد افراد یکی از عوامل بدبینی و بدگمانی است؛ تا کسی از دیواری بالا رفت نباید بگوییم: دزد است؛ زیرا ممکن است صاحب خانه باشد و کلید خانه را گم کرده است. اگر مردی با دختری همراه بود، نباید تصور کنیم روابطشان نامشروع است؛ چون ممکن است محرم او باشد.


حسادت باعث تحلیل منفی می‌شود، حسود رفتار مردم را توجیه درست و منطقی نمی‌کند؛ چنانچه برادران یوسف محبت و مهرورزی پدر را به یوسف و برادرش بنیامین با بدگمانی تحلیل کرده و آن را بر گمراهی و ضلالت پدر و تحقیر خودشان تحلیل نمودند.


افراد ناباب همه را مانند خود می‌دانند؛دوستی و هم نشینی با افراد شرور انسان را به همه چیز و همه کس بدبین می‌کند. در کلام امام علی علیه‌السّلام آمده است: «هم نشینی با بدان، موجب بدگمانی به نیکان می‌شود».


افراد آلوده به رذایل اخلاقی، شخصیت دیگران را نیز از همین دریچه می‌نگرند. دروغ گو و منافق همه را مثل خود می‌پندارد و به همه بدگمان است.
امام علی علیه‌السّلام می‌فرماید: «آدم بد به هیچ کس خوش بین نیست؛ زیرا همه را مانند خود می‌بیند».
[۲] آمدی، غرر الحکم، ج۲، ص۱۵۷.



افرادی که انتظار دارند همیشه مخدوم باشند و دیگران خادم، همیشه طلب کار باشند و دیگران بدهکار، طبعا این انتظار و توقع وقتی برآورده نشود بدبین می‌شوند؛ چنان که وقتی انتظار طلحه و زبیر از امیرمؤمنان علی علیه‌السّلام برآورده نشد آتش جنگ جمل را برپا کردند.


۱. عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۶، ص۲۶۵.    
۲. آمدی، غرر الحکم، ج۲، ص۱۵۷.



دفتر تبلیغات اسلامی، سایت بلاغ، یرگرفته از مقاله «بد گمانی»



جعبه ابزار