• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رکس (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




رَكْس (به فتح راء و سکون کاف) از واژگان قرآن کریم به معنای سرنگون کردن است.



رَكْس به معنای سرنگون كردن است. در مفردات و اقرب گويد: «قَلْبُ الشي‌ء على رأسه و ردّ اوله الى آخره» ركس و اركس هر دو به يک معنى است.
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ذیل واژه «رکس».



(فَما لَكُمْ فِي الْمُنافِقِينَ فِئَتَيْنِ وَ اللَّهُ‌ أَرْكَسَهُمْ‌ بِما كَسَبُوا) يعنى «چرا درباره منافقان دو گروه شده‌ايد گروهى صلاح را در مدارا با آنها می‌داند و گروهى بی‌زارى از آنها دعوت می‌كند حال آنكه خدا سرنگونشان كرده. (ديگر به هدایت بر نمی‌گردند.)»
(كُلَّما رُدُّوا إِلَى الْفِتْنَةِ أُرْكِسُوا فِيها ...) «هر وقت به فتنه رانده شوند به سر در آن افتند (و طالب آن باشند).»
در نهج البلاغه خطبه ۱۸۱ آمده‌ : «وَ ارْتِكَاسُهُمْ‌ فِي الضَّلَالِ وَ الْعَمَى» يعنى «سرنگون شدنشان در گمراهی و سرگردانی.» و در نامه ۴۵ درباره معاویه فرموده‌ : «هَذَا الشَّخْصِ الْمَعْكُوسُ وَ الْجِسْمِ‌ الْمَرْكُوسِ‌»؛ «اين شخص عوض شده از فطرت توحید و اين جسد سرنگون شده و مقلوب الفكر.»


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۱۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدی، مجمع البحرین، ج۴، ص۷۶.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۶۴.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ذیل واژه «رکس».
۵. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۶۴.    
۶. نساء/سوره۴، آیه۸۸.    
۷. نساء/سوره۴، آیه۹۱.    
۸. نهج‌البلاغه، تحقیق الحسون، خطبه۱۸۱، ص۴۰۳.    
۹. نهج‌البلاغه، تحقیق الحسون، نامه۴۵، ص۶۸۰-۶۸۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «رکس»، ج۳، ص۱۱۹.    






جعبه ابزار