• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَحْب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: رَحْب (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: رَحْب (مفردات‌قرآن)، مَرْحَباً (لغات‌قرآن).


رَحْب (به فتح راء و سکون حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای وسعت و فراخی است.
از این لفظ چهار مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


رَحْب
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۳۸.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۶۸.    
به معنای وسعت و فراخی است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - رَحْب - خطبه ۵۶ (درباره معاویه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره معاویه فرموده:
«اما انِّهُ سِیَظْهَرُ عَلَیْکُمْ بَعْدی رَجُلٌ رَحْبُ الْبُلْعومِ مُنْدَحِقُ الْبَطْنِ»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۱۷، خطبه۵۶.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۰۱، خطبه۵۷.    
[۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۹۲، خطبه۵۷.    

یعنی «بدانید بعد از من مردی گشاد گلو و شکم گنده بر شما غالب می‌شود.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۹، خطبه۵۷.    
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۱۹.    

(شرح‌های خطبه:
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۲۰-۳۲۱.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۶۴۲.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۳۹.    
[۱۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۴.    
)
(ببینید: بلعوم (مفردات‌نهج‌البلاغه)، دحق (مفردات‌نهج‌البلاغه))



۲.۲ - رَحیب - نامه ۴۱ (سعه صدر)

آن حضرت در جای دیگر می‌فرماید:
«رَحیبَ الصَّدْرِ»
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۷۰، نامه۴۱.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۷۳، نامه۴۱.    
[۱۴] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۳، نامه۴۱.    

یعنی «فراخ سینه، وسیع سینه، کسی که سعه صدر دارد.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۴۵، نامه۴۱.    
[۱۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۴۵.    

{{تورفتگی:a:(شرح‌های نامه:
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۴۹.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۱۲۲.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۷۵-۷۶.    
[۲۰] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۶۷.    
)


از این لفظ چهار مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
[۲۱] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۱۷، حکمت۵۶.    
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۷۰، نامه۴۱.    
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۴۶، نامه ۶۳.    
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۲۱، حکمت ۱۹۰.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۳۸.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۶۸.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۱۷، خطبه۵۶.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۰۱، خطبه۵۷.    
۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۹۲، خطبه۵۷.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۹، خطبه۵۷.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۱۹.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۲۰-۳۲۱.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۶۴۲.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۳۹.    
۱۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۴.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۷۰، نامه۴۱.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۷۳، نامه۴۱.    
۱۴. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۳، نامه۴۱.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۴۵، نامه۴۱.    
۱۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۴۵.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۴۹.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۱۲۲.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۷۵-۷۶.    
۲۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۶۷.    
۲۱. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۱۷، حکمت۵۶.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۷۰، نامه۴۱.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۴۶، نامه ۶۳.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۲۱، حکمت ۱۹۰.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رَحْب»، ج۱، ص۴۳۸.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 56 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 41 نهج البلاغه
جعبه ابزار