رفیده انصاری (یا اسلمی)، زنی از قبیله اسلم و از اصحابی بود که به مداوای مجروحان می‌پرداخت و خود را وقف خدمت به مجاهدان کرده بود. در جنگ خندق به چشمان سعد بن ابی‌وقاص تیری خورد. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) دستور داد که او را به چادر رفیده ببرند. او بر زخم‌های سعد مرهم نهاد و از او پرستاری نمود تا شفا یافت. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) هر صبح و شب احوال سعد را می‌پرسید. رُفَیده اولین پرستار در اسلام بود.
