راوَدَتْهُ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
راوَدَتْهُ: (وَ راوَدَتْهُ الَّتي هُوَ فِي بَيْتِهَا) «راوَدَتْهُ» از مادّه «
مراوده»، در اصل به معناى جستجوى
مرتع و
چراگاه است، و مثل معروف:
أَلرَّائِدُ لايَكْذِبُ قَوْمَهُ «كسى كه دنبال چراگاه مىرود، به قوم و قبيله خود
دروغ نمىگويد» اشاره به همين است.
(وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَن نَّفْسِهِ وَغَلَّقَتِ الأَبْوَابَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ قَالَ مَعَاذَ اللّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ إِنَّهُ لاَ يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ) (و آن زن كه
یوسف در خانه او بود، از او تمنّاى كامجويى كرد؛ درها را بست و گفت: «بيا به سوى آنچه براى تو مهيّاست!» يوسف گفت: «پناه مى برم به خدا! او
[عزیز مصر] صاحب نعمت من است؛ مقام مرا گرامى داشته؛ آيا ممكن است به او
ظلم و
خیانت كنم؟! به يقين ستمكاران رستگار نمىشوند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: در
مفردات گفته: كلمه رود به معناى تردد و آمد و شد كردن به آرامى است به خاطر يافتن چيزى، و كلمه رائد هم كه به معناى طالب و جستجوگر علفزار است از همان ماده است اراده از ماده راد، يرود كه به معناى سعى در طلب چيزى است، انتقال يافته و به معناى خواستن شده. آن گاه مىگويد: مراوده به معناى اين است كه كسى در اراده با تو
نزاع كند يعنى تو چيزى را بخواهى و او چيز ديگرى را، و يا تو در طلب چيزى سعى و كوشش كنى و او در طلب چيز ديگرى.
... اين آيه شريفه در عين كوتاهى و اختصار، اجمال داستان مراوده را در خود گنجانده، و اگر در قيودى كه در آن بكار رفته و در سياقى كه آيه در آن قرار گرفته و در ساير گوشههاى اين داستان كه در اين سوره آمده دقت شود تفصيل مراوده نيز استفاده مىشود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «راوَدَتْهُ»، ص۲۴۳.