ذخیره‌سازی پول (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عذاب آخرت، در
انتظار گنجینه سازان
پول و
طلا و
نقره بدون ادای حقوق لازم است.
... والذین یکنزون الذهب والفضة ولاینفقونها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم• یوم یحمی علیها فی نار جهنم فتکوی بها جباههم وجنوبهم وظهورهم هـذا ما کنزتم لانفسکم فذوقوا ما کنتم تکنزون.
... و کسانی که
طلا و
نقره را
گنجینه (و ذخیره و پنهان) می‌سازند، و در
راه خدا انفاق نمی‌کنند، به مجازات دردناکی
بشارت ده!
در آن
روز که آن را در
آتش جهنم،
گرم و سوزان کرده، و با آن صورت‌ها و پهلوها و پشت‌هایشان را داغ می‌کنند (و به آنها می‌گویند): این همان چیزی است که برای خود اندوختید (و
گنجینه ساختید)! پس بچشید چیزی را که برای خود می‌اندوختید!
در آیات گذشته سخن از اعمال
شرک آمیز
یهود و
نصاری بود که برای دانشمندان خود یک نوع
الوهیت قائل بودند، آیه مورد بحث می‌گوید: آنها نه تنها مقام الوهیت را ندارند بلکه صلاحیت رهبری
خلق را نیز دارا نیستند، بهترین گواه این سخن خلافکاری‌های گوناگون آنها بود. در اینجا روی سخن را به
مسلمانان کرده، می‌گوید: ای کسانی که
ایمان آورده‌اید بسیاری از علمای
اهل کتاب و
راهبان، اموال مردم را به باطل می‌خورند، و
خلق را از
راه خالق باز می‌دارند (یا ایها الذین آمنوا ان کثیرا من الاحبار و
الرهبان لیاکلون اموال الناس بالباطل و یصدون عن سبیل الله).
جالب اینکه همانگونه که
سیره قرآن است در اینجا حکم را روی همه افراد دانشمندان یهود و
راهبان نبرده بلکه با تعبیر کثیرا در
حقیقت اقلیت
صالح را استثناء کرده است، و اینگونه دقت در سایر آیات
قرآن نیز دیده می‌شود که در سابق به آن اشاره کرده‌ایم.
سپس
قرآن به تناسب بحث
دنیا پرستی پیشوایان یهود و نصاری به ذکر یک قانون کلی در مورد
ثروت اندوزان پرداخته، می‌گوید: کسانی که طلا و نقره را جمع آوری و پنهان می‌کنند و در راه خدا انفاق نمی‌نمایند آنها را به عذاب دردناکی بشارت ده (و الذین یکنزون الذهب و الفضة و لا ینفقونها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم). فلسفه اصلی
پول همان گردش کاملتر و سریعتر چرخ‌های مبادلات اقتصادی است، و آنها که پول را به صورت
گنجینه پنهان می‌کنند نه تنها موجب رکود اقتصادی و زیان به منافع
جامعه می‌شوند بلکه
عمل آنها درست بر ضد فلسفه پیدایش پول است.
آیه فوق صریحا
ثروت اندوزی و
گنجینه سازی اموال را
تحریم کرده است و به
مسلمانان دستور می‌دهد که اموال خویش را در راه خدا، و در طریق بهره گیری
بندگان خدا به کار اندازند، و از اندوختن و ذخیره کردن و خارج ساختن آنها از گردش معاملات به شدت بپرهیزند، در غیر این صورت باید منتظر عذاب دردناکی باشند.
این عذاب دردناک تنها
کیفر شدید
روز رستاخیز نیست بلکه مجازات‌های سخت این
دنیا را که بر اثر بهم خوردن موازنه اقتصادی و پیدایش اختلافات طبقاتی دامان
فقیر و
غنی را می‌گیرد نیز شامل می‌شود. این آیه بار دیگر این حقیقت را تاکید می‌کند که اعمال انسان‌ها از بین نمی‌روند و هم چنان باقی می‌مانند و همانها هستند که در
جهان دیگر برابر
انسان مجسم می‌شوند و مایه سرور و
شادی و یا
رنج و
عذاب او می‌گردند.
در اینکه در آیه فوق چرا از میان تمام اعضاء بدن تنها پیشانی و پشت و پهلو ذکر شده در میان مفسران گفتگو است، ولی از
ابوذر چنین نقل شده است که: او می‌گفت: این به خاطر آن است که حرارت سوزان در فضایی که در پشت این سه نقطه قرار دارد نفوذ می‌کند و تمام وجود آنها را فرا می‌گیرد (حتی یتردد الحرفی اجوافهم). و نیز گفته شده این به خاطر آن است که با این سه عضو در مقابل محرومان عکس العمل نشان می‌دادند: گاهی صورت را درهم می‌کشیدند، و زمانی به علامت بی اعتنایی از روبرو شدن با آنها خودداری می‌کردند و منحرف می‌شدند و گاهی به آنان پشت می‌نمودند لذا این سه نقطه از
بدن آنها را با اندوخته‌های زر و سیمشان داغ می‌کنند!
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۲۴۵، برگرفته از مقاله «ذخیره‌سازی پول».
