• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دول (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




دَوْل (به فتح دال و سکون واو) از واژگان قرآن کریم به معنای گردیدن است.



دَوْل به معنای گرديدن است. در اقرب آمده «دَالَ‌ الْأَيَّامُ‌ دَوْلَةً: دَارَتْ» يعنى ايّام گردش كرد.


(وَ تِلْكَ الْأَيَّامُ‌ نُداوِلُها بَيْنَ النَّاسِ) يعنى «آن ايّام را ميان مردم می‌گردانيم گاهى به قومى و گاهى به قوم ديگرى می‌دهيم.»
(كَيْ لا يَكُونَ‌ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِياءِ مِنْكُمْ)
طبرسی در ذيل آيه اوّل می‌گويد: دولة به ضمّ دال و فتح آن دو لغت است و گفته شده به ضمّ دال در مال و به فتح آن در جنگ استعمال می‌شود. راغب به عكس گفته است و نيز گفته گويند دولة به فتح دال همان شى‌ء است كه ميان مردم می‌گردد و به ضمّ دال مصدر است.
طبرسى و زمخشری دولة را در آيه اسم گرفته‌اند يعنى «فی‌ء را اين طور تقسيم می‌كنيم تا آن مالى نباشد كه ميان توانگران شما دست به دست شود و به فقراء و نيازمندان چيزى نرسد.» بیضاوی نيز اسم گرفته و ايضا زمخشرى و بيضاوى احتمال داده‌اند كه مصدر باشد.


از اين مادّه فقط دو كلمه فوق در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۳۷۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۲۲.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۷۳.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۲۵۳.    
۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۰.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۲۸.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۴۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۴۴.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۲۶۷.    
۱۰. حشر/سوره۵۹، آیه۷.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۰۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۳۵۳.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۹۲.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۳۲۶.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۴۲.    
۱۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۲۲.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۹۲.    
۱۸. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۴، ص۵۰۲.    
۱۹. بیضاوی، عبدالله بن عمر، تفسیر البیضاوی، ج۵، ص۲۰۰.    
۲۰. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۴، ص۵۰۲.    
۲۱. بیضاوی، عبدالله بن عمر، تفسیر البیضاوی، ج۵، ص۲۰۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «دول»، ج۲، ص۳۷۸.    






جعبه ابزار