دعای مستضعفان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرآن کریم دعاى
مستضعفان به
درگاه خداوند، جهت
آزادی و رهايى خود از
ستم و براى قرار دادن سرپرست و
یاور از سوى او را در آیاتی بیا نمی فرماید.
قرآن کریم دعاى
مستضعفان به
درگاه خداوند، جهت
آزادی و رهايى خود از
ستم را اینگونه بیان می فرماید: «وما لكم لاتقـتلون فى سبيل اللّه والمستضعفين من الرّجال والنّسآء والولدن الّذين يقولون ربّنآ أخرجنا من هـذه القرية الظّالم أهلها واجعل لّنا من لّدنك وليًّا واجعل لّنا من لّدنك نصيرا» چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و كودكاني كه (به دست ستمگران)
تضعیف شدهاند پيكار نميكنيد؟، همان افراد (ستمديدهاي) كه ميگويند خدايا ما را از اين شهر (
مكه) كه اهلش ستمگرند بيرون ببر و براي ما از طرف خود
سرپرست قرار بده. و از براي ما از طرف خود يار و ياوري تعيين فرما .
دعاى
مستضعفان در پيشگاه خدا براى قرار دادن سرپرست و
یاور از سوى او بدین نحو بیان شده است:وما لكم لاتقـتلون فى سبيل اللّه والمستضعفين من الرّجال والنّسآء والولدن الّذين يقولون ربّنآ أخرجنا من هـذه القرية الظّالم أهلها واجعل لّنا من لّدنك وليًّا واجعل لّنا من لّدنك نصيرا» چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و كودكاني كه (به دست ستمگران) تضعيف شدهاند
پیکار نميكنيد؟، همان افراد (ستمديدهاي) كه ميگويند خدايا ما را از اين شهر (
مکه ) كه اهلش ستمگرند بيرون ببر و براي ما از طرف خود سرپرست قرار بده. و از براي ما از طرف خود يار و ياوري تعيين فرما .
در آیه گذشته از مومنان دعوت به
جهاد شده ، ولى روى
ایمان به خدا و رستاخیز. و
استدلال سود و زیان تکیه شده است ، اما این آیه
دعوت به سوى جهاد بر اساس تحریک عواطف انسانى مى کند و مى گوید: (چرا شما در راه خدا و در راه مردان و زنان و کودکان مظلوم و بى دفاعى که در چنگال ستمگران گرفتار شده اند مبارزه نمى کنید آیا عواطف انسانى شما
اجازه مى دهد که خاموش باشید و این صحنه هاى رقت بار را تماشا کنید.)
سپس براى شعله ور ساختن عواطف انسانى مومنان مى گوید:( این
مستضعفان همانها هستند که در محیطهائى
خفقان بار گرفتار شده و امید آنها از همه جا بریده است ، لذا دست به
دعا برداشته و از خداى خود مى خواهند که از آن محیط
ظلم و ستم بیرون روند، و نیز از خداى خود تقاضا مى کنند که ولى و سرپرستى براى حمایت آنها بفرستد، و یار و یاورى براى نجات آنها برانگیزد.)
در حقیقت آیه فوق
اشاره به این است که خداوند دعاى آنها را
مستجاب کرده و این رسالت بزرگ انسانى را بر عهده شما گذاشته ، شما (ولى) و (نصیرى) هستید که از طرف خداوند براى
حمایت و نجات آنها تعیین شده اید بنابراین نباید این فرصت بزرگ و موقعیت عالى را به آسانى از دست دهید.
ضمنا از این آیه چند نکته دیگر استفاده مى شود:
۱ - جهاد اسلامى همانطور که قبلا هم اشاره شد براى بدست آوردن مال و مقام و یا
منابع طبیعی و مواد خام کشورهاى دیگر نیست ، براى
تحصیل بازار مصرف ، و یا تحمیل عقیده و سیاست نمى باشد، بلکه تنها براى نشر اصول فضیلت و ایمان و دفاع از ستم دیدگان و زنان و مردان بال و پرشکسته و کودکان محروم و ستم دیده است و به این ترتیب جهاد دو هدف جامع دارد که در آیه فوق به آن اشاره شده یکى (هدف الهى ) و دیگرى (هدف انسانى ) و این دو در
حقیقت از یکدیگر جدا نیستند و به یک واقعیت باز مى گردند.
۲ - از نظر
اسلام محیطى قابل زیست است که بتوان در آن آزادانه به
عقیده صحیح خود عمل نمود، اما محیطى که خفقان آن را فرا گرفته و حتى
انسان آزاد نیست بگوید مسلمانم ، قابل زیست نمى باشد، و افراد با ایمان
آرزو مى کنند که از چنین محیطى خارج شوند، زیرا چنین محیطى مرکز فعالیت ستمگران است . قابل توجه اینکه (
مکه ) هم شهر بسیار مقدس و هم
وطن اصلى مهاجران بود در عین حال وضع خفقان بار آن سبب شد که از خداى خود بخواهند از آنجا بیرون روند.
۳ - در ذیل آیه فوق چنین مى خوانیم مسلمانانى که در چنگال دشمن گرفتار بوده اند براى نجات خویش نخست تقاضاى
ولی از جانب خداوند کرده اند و سپس
نصیر براى نجات از چنگال ظالمان قبل از هر چیز وجود (رهبر) و سرپرست لایق و دلسوز لازم است و سپس یار و یاور و نفرات کافى ، بنابراین وجود یار و یاور هر چند فراوان باشد بدون
استفاده از یک رهبرى صحیح بى نتیجه است .
۴ - افراد با ایمان همه چیز را از خدا مى خواهند و دست نیاز به سوى غیر او دراز نمى کنند و حتى اگر تقاضاى ولى و
یاور مى نمایند از او مى خواهند.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۱۳۶، برگرفته از مقاله «دعای مستضعفان».