دائِرَةٌ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دائِرَةٌ: (اَنْ تُصیبَنَا دآئِرَةٌ) «دائِرَةٌ» در اصل، از مادّه
«دور» به معنای چیزی است که در گردش باشد و از آنجا که قدرت‌ها و حکومت‌ها در طول تاریخ دائماً در گردش بوده به آن «
دائرة» می‌گویند و نیز به حوادث مختلف زندگی که به گردش اشخاص می‌گردد، «
دائرة» گفته می‌شود.
و «
دائِرَة» در لغت به معنای حادثه و رویدادی که برای
انسان پیش می‌آید، اعم از خوب و بد نیز آمده،
ولی، در سوره
«فتح» با ذکر کلمه «سوء»، منظور حوادث نامطلوب است.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
دائِرَةٌ.
(فَتَرَى ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ يُسَٰرِعُونَ فِيهِمۡ يَقُولُونَ نَخۡشَىٰٓ أَن تُصِيبَنَا دَآئِرَةٞۚ فَعَسَى ٱللَّهُ أَن يَأۡتِيَ بِٱلۡفَتۡحِ أَوۡ أَمۡرٖ مِّنۡ عِندِهِۦ فَيُصۡبِحُواْ عَلَىٰ مَآ أَسَرُّواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۡ نَٰدِمِينَ) (ولى كسانى را كه در دلهايشان بيمارى است مى‌بينى كه در دوستى با) آنان، بر يكديگر پيشى مى‌گيرند، و مى‌گويند: «مى‌ترسيم حادثه‌اى براى ما پيش آيد و نياز به كمک آنها داشته باشيم.)» چه بسا خداوند پيروزى يا حادثه‌اى از سوى خود به نفع
مسلمانان پيش آورد؛ و اين گروه، از آنچه در دل پنهان داشتند، پشيمان گردند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: این بیماردلان به خاطر اینکه مبادا از ناحیه
یهود و
نصارا لطمه‌ای بخورند، به سوی آنان و در آنان نمی‌شتابند اینها بهانه‌هایی است که برای خود درست کرده‌اند که ملامت و توبیخی که ممکن است از ناحیه
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و
مؤمنین متوجه آنان شود از خود دفع کنند بلکه تنها عاملی که آنان را وادار به مسارعت می‌کند این است که یهود و نصارا را دوست می‌دارند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَيُعَذِّبَ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتِ وَٱلۡمُشۡرِكِينَ وَٱلۡمُشۡرِكَٰتِ ٱلظَّآنِّينَ بِٱللَّهِ ظَنَّ ٱلسَّوۡءِۚ عَلَيۡهِمۡ دَآئِرَةُ ٱلسَّوۡءِۖ وَغَضِبَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡ وَلَعَنَهُمۡ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَهَنَّمَۖ وَسَآءَتۡ مَصِيرٗا) (و نيز مردان و زنان
منافق و مردان و زنان
مشرک را كه به
خدا گمان بد مى‌برند مجازات كند؛ آرى حوادث ناگوارى كه براى
مؤمنان انتظار مى‌كشند تنها بر خودشان فرو مى‌آيد. خداوند بر آنان
غضب كرده و از رحمت خود دورشان ساخته و
جهنم را براى آنان آماده كرده؛ و چه بد سرانجامى است!).
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: نفرينى است بر منافقين، و يا حكمى است كه خداى تعالى عليه آنان رانده. مى‌فرمايد: به زودى گردونه
بلاء كه مى‌گردد تا هر كه را مى‌خواهد
هلاک و
عذاب كند، بر سرشان بچرخد، و يا به زودى مى‌چرخد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «دائِرَةٌ»، ص۲۲۱.
