• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دائمه مطلقه با ضروریه مطلقه در شکل سوم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


دائمه مطلقه با ضروریه مطلقه در شکل سوم یکی از ضروب منتج قیاس مختلط در شکل سوم است.


«قیاس مختلط» قیاسی است که صغرا و کبرای آن از قضایای موجهه ترکیب یافته باشد. یکی از ضروب منتج قیاس مختلط در شکل سوم عبارت است از: اختلاط قضیه دائمه مطلقه (صغرا) با ضروریه مطلقه (کبرا).
[۱] مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۴۷۸.    
[۲] علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۱۲۸-۱۳۰.    
مراد از ضروریه مطلقه، کاربرد عام آن است که شامل «ضروریه ذاتیه» و «ضروریه ازلیه» می‌شود.
بر اساس یکی از قواعد تعیین جهت در نتایج شکل سوم، هرگاه کبرای قیاس، یکی از قضایای غیر وصفیه، یعنی غیر از دو مشروطه عامه و خاصه و دو عرفیه عامه و خاصه باشد، نتیجه از لحاظ جهت، تابع کبراست؛ بنابراین نتیجه قیاس مختلط از دائمه مطلقه با ضروریه مطلقه، همان ضروریه مطلقه خواهد بود؛ مثال: هر انسانی دائماً ناطق است و هیچ انسانی سنگ نیست بالضروره؛ پس بعضی ناطق‌ها سنگ نیستند بالضروره.
[۳] خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۲۳۷-۲۳۹.    
[۴] مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۲۰.
[۵] قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۵۵.
[۶] قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، شرح المطالع یا لوامع الاسرارفی شرح مطالع الانوار، ص۲۷۸.


در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.    
• قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
• قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، شرح المطالع یا لوامع الاسرارفی شرح مطالع الانوار.
• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    
• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.    

۱. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۴۷۸.    
۲. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۱۲۸-۱۳۰.    
۳. ↑ خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۲۳۷-۲۳۹.    
۴. ↑ مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۲۰.
۵. ↑ قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۵۵.
۶. ↑ قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، شرح المطالع یا لوامع الاسرارفی شرح مطالع الانوار، ص۲۷۸.


پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «دائمه مطلقه با ضروریه مطلقه در شکل سوم»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۱/۹.    



جعبه ابزار