گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.
سياسي ، عقائدي
وَ مِنْ كَلام لَهُ (عَلَيْهِالسَّلامُ)
از سخنان آن حضرت است
فِى الْخَوارِجِ لَمّا اَنْكَروا تَحكيمَ الرِّجالِ وَ يَذُمُّ فيهِ اَصْحابَهُ فِى التَّحْكيمِ، فَقالَ (عَلَيْهِالسَّلامُ):
در رابطه با خوارج وقتى که حَکَمیت را انکار کردند، در این کلام اصحاب خود را نسبت به حکمیت سرزنش مى نماید. فرمود:
۱ . ماهيّة التّحكيم
«اِنّا لَمْ نُحَکِّمِ الرِّجالَ»۱ما مردمان را حَکَم قرار ندادیم،
«وَ اِنَّما حَکَّمْنَا الْقُرْآنَ،»۲قرآن را حَکَم کردیم،
«وَ هذَا الْقُرْآنُ اِنَّما هُوَ خَطٌّ مَسْطُورٌ بَیْنَ الدَّفَّتَیْنِ»۳و این قرآن خطى است نوشته شده میان دو جلد
«لَا یَنْطِقُ بِلِسانٍ»۴که با زبان حرف نمى زند
«وَ لَا بُدَّ لَهُ مِنْ تَرْجُمان»۵او را
مترجمى لازم است
«وَ اِنَّما یَنْطِقُ عَنْهُ الرِّجالُ.»۶و از جانب او مردان سخن مى گویند.
«وَ لَمّا دَعانَا الْقَوْمُ اِلى اَنْ نُحَکِّمَ بَیْنَنا الْقُرْآنَ لَمْ نَکُنِ الْفَریقَ الْمُتَوَلِّیَ عَنْ کِتابِ اللّهِ تَعالی»۷زمانى که این مردم ما را به حکمیت قرآن دعوت کردند ما قومى نبودیم که از قرآن رو بگردانیم،
«وَ قَدْ قالَ اللّهُ سُبْحانَهُ:»۸در حالى که خداوند سبحان فرموده:
{{(قرآن):
فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللَّهِ وَ الرَّسُولِ}}
(۱)۹در حالى که خداوند سبحان فرموده: «اگر در چیزى اختلاف کردید آن را به خدا و رسولش برگردانید.»
«فَرَدُّهُ اِلَى اللّهِ اَنْ نَحْکُمَ بِکِتابِهِ»۱۰برگرداندن اختلاف به خداوند این است که کتابش را حاکم قرار دهیم
«وَ رَدُّهُ اِلَى الرَّسُولِ اَنْ نَأْخُذَ بِسُنَّتِهِ.»۱۱و ارجاع دادن اختلاف به پیامبرش این است که سنّتش را اخذ کنیم.
«فَاِذا حُکِمَ بِالصِّدْقِ فى کِتابِ اللّهِ»۱۲پس اگر از روى صدق در کتاب خدا حکم شود،
«فَنَحْنُ اَحَقُّ النّاسِ بِهِ، »۱۳ما به آن حکم از همه مردم سزاوارتریم،
«وَ اِنْ حُکِمَ بِسُنَّةِ رَسُولِ اللّهِ (صَلَّىاللّهُعَلَيْهِوَآلِهِ) فَنَحْنُ اَوْلاهُمْ بِهِ.»۱۴و اگر به سنّت رسول خدا (صلّىاللّهعلیهوآله) حکم شود، ما از همه مردم به آن اولى تریم.
«وَ اَمّا قَوْلُکُمْ: لِمَ جَعَلْتَ بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُمْ اَجَلاً فِى التَّحْکیمِ؟»۱۵امّا گفتار شما که چرا میان خود و آنان در حَکَمیت مدت قرار دادى؟
«فَاِنَّما فَعَلْتُ ذلِكَ لِیَتَبَیَّنَ الْجاهِلُ»۱۶براى این بود که جاهل حق را نزد خودش روشن کند،
«وَ یَتَثَبَّتَ الْعالِمُ،»۱۷و دانا در عقیده اش تحقیق بیشتر کند،
«وَ لَعَلَّ اللّهُ اَنْ یُصْلِحَ فى هذِهِ الْهُدْنَةِ اَمْرَ هذِهِ الْأُمَّةِ،»۱۸و شاید خداوند در این مدتِ آرامش کار این امت را اصلاح کند،
«وَلا تُؤْخَذَ بِاَکْظامِها فَتَعْجَلَ عَنْ تَبَیُّنِ الْحَقِّ وَ تَنْقادَ لاَِوَّلِ الْغَیِّ.»۱۹و در مضیقه نباشند تا پیش از شناخت حق شتاب کرده و به نخستین گمراهى گردن نهند.
۲. علل توبيخ اهل الكوفة
«اِنَّ اَفْضَلَ النّاسِ عِنْدَ اللّهِ مَنْ کانَ الْعَمَلُ بِالْحَقِّ اَحَبَّ اِلَيْهِ وَ اِنْ نَقَصَهُ وَ کَرَثَهُ مِنَ الْباطِلِ وَ اِنْ جَرَّ اِلَيْهِ فائِدَةً وَ زادَهُ.»۲۰قطعاً برترین مردم نزد خداوند کسى است که عمل به حق پیش او اگرچه از نتیجه آن نقصان و سختى بیند محبوبتر از باطل باشد اگرچه باطل به او نفع رساند و مقام او را بالاتر گرداند.
«فَاَیْنَ یُتاهُ بِكُمْ؟ »۲۱سرگردانى شما از کدام ناحیه است؟
«وَ مِنْ اَیْنَ اُتیتُمْ؟»۲۲این فتنه از کجا به شما رسید؟
«اِسْتَعِدُّوا لِلْمَسیرِ اِلى قَوْم حَیاری عَنِ الْحَقِّ لا یُبْصِرُونَهُ،»۲۳مهیّا براى رفتن به سوى مردمى شوید که در شناخت حق سرگردان و از دیدن آن کورند،
«وَ مُوزَعینَ بِالْجَوْرِ لَا یَعْدِلُونَ بِهِ،»۲۴و به ستم تشویق شده آن را به عدل و انصاف بدل نمى کنند،
«جُفاة عَنِ الْکِتابِ»۲۵از فهم قرآن دور
«نُکُب عَنِ الطَّریقِ»۲۶و از راه راست منحرفند
«ما اَنْتُمْ بِوَثیقَة یُعْلَقُ بِها،»۲۷شما طرف اعتماد نیستید که بتوان به شما اعتماد کرد،
«وَ لَا زَوافِرِ عِزٍّ یُعْتَصَمُ اِلَيْها»۲۸و نه یاران توانمندى که بتوان به شما متّکى شد
«لَبِئْسَ حُشّاشُ نارِ الْحَرْبِ اَنْتُمْ!»۲۹براى افروختن آتش جنگ بد آتش افروزانى هستید!
«اُفٍّ لَكُمْ»۳۰اف بر شما
«لَقَدْ لَقیتُ مِنْكُمْ بَرْحاً!»۳۱که از شما بس اذیّت و بلا دیدم!
«یَوْماً اُنادیکُمْ وَ یَوْماً اُناجیکُمْ»۳۲روزى شما را براى یارى ندا مى کنم،و روزى دیگر با شما (بر سر تقصیرتان) نجوا مى کنم
«فَلَا اَحْرارُ صِدْق عِنْدَ النِّداءِ»۳۳نه در وقت ندا آزادمردان صادقى هستید
«وَ لَا اِخْوانُ ثِقَةٍ عِنْدَ النَّجاءِ.»۳۴و نه در موقع نجوا رازداران مورد اطمینانى مى باشید.
(۱)
نساء/سوره۴، آیه۵۹.