• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خداداد فرمانفرمائیان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداداد فرمانفرمائیان در سال۱۳۰۷ (ه. ‌ش) در تهران متولد شد. اقتصاددان و رئیس پیشین بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه ایران بود.



‌در دانشگاه "کلورادو" و "استانفورد" دکترای اقتصاد گرفت و در ایران به استخدام سازمان برنامه درآمد و سپس به ریاست سازمان برنامه رسید. ‌او چندی به ریاست بانک مرکزی نیز رسید. ‌
[۱] فرمانفرماییان، منوچهر، خون و نفت، ص۴۰۸، تهران، علم، ۱۳۸۰.
خداداد فرمانفرماییان در شکل‌گیری و تحول مفهوم و ساختار برنامه‌ریزی در ایران نقش محوری ایفاکرد. ‌"ابتهاج" ابتدا فرمانفرماییان را در آمریکا ملاقات و او را برای تصدی دفتر اقتصادی سازمان برنامه به ایران دعوت کرد. ‌استخدام او در سازمان برنامه همزمان است با آمدن گروه مشاورین "هاروارد" و ایدئولوژی خاصی که از آن زمان بر فرآیند برنامه‌ریزی در ایران سایه افکند. ‌


فرمانفرماییان در دو فرصت در سازمان برنامه خدمت کرد:

۲.۱ - خدمت اول

در خدمت اول که در دوران "ابتهاج" آغاز شد و تا ابتدای مدیریت عاملی "صفی‌اصفیا" ادامه یافت. ‌او ابتدا مسئول دفتر اقتصادی و سپس معاون طرح و برنامه شد. ‌در این مشاغل او نه تنها در شکل‌دهی به‌ اندیشه و ساختار عمومی برنامه‌ریزی در ایران نقش داشت، بلکه به عنوان مسئول مستقیم تهیه برنامه سوم شاهد و دست‌اندرکار تنش‌هایی بود که در شکل‌گیری سیاست‌های داخلی و نیز روابط خارجی در سال‌های بعد تاثیر گذاشتند. ‌تنشی که از ابتدا بر رابطه میان "محمدرضاشاه" از یک سو و "جان‌کندی" رییس‌جمهور آمریکا دیده شاه را نسبت طرح‌هایی که منتج از نفوذ "گروه مشاوران‌هاروارد" در سازمان برنامه بودند متاثر کرد. ‌خداداد فرمانفرماییان پس از یک دوره هشت ساله که در مقام قائم‌مقام و رییس بانک مرکزی ایران از سازمان برنامه دور بود.

۲.۲ - خدمت دوم

دگر بار در اواسط برنامه چهارم به سمت مدیرعاملی به سازمان برنامه برگشت و برنامه پنجم را که آخرین برنامه عمرانی است که در دوران پیش از انقلاب‌اسلامی اجرا شد، پایه‌گذاری و تدوین کرد. ‌فرمانفرماییان در آغاز برنامه پنجم به گفته خود به علت اختلافی که با "امیرعباس‌هویدا" نخست‌وزیر پیدا کرد از مدیریت عاملی سازمان برنامه استعفا داد و از آن پس تا زمان انقلاب در ایران در کار خصوصی اشتغال داشت. ‌
[۲] توسعه در ایران، خاطرات منوچهر گودرزی، خداداد فرمانفرماییان، ص۱۴_۱۶، تهران، گام نو، ۱۳۸۱.



۱. فرمانفرماییان، منوچهر، خون و نفت، ص۴۰۸، تهران، علم، ۱۳۸۰.
۲. توسعه در ایران، خاطرات منوچهر گودرزی، خداداد فرمانفرماییان، ص۱۴_۱۶، تهران، گام نو، ۱۳۸۱.



سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «خاندان فرمانفرماییان»، تاریخ بازیابی۹۵/۵/۲۳.    






جعبه ابزار