• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حید (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حید (به کسر حاء)، از واژگان قرآن کریم به معنی کنار شدن و عدول است. این کلمه فقط یکبار در کلام اللّه مجید آمده است.



حید حید به معنی کنار شدن و عدول است، مثل: «حَادَ عَنِ الطَّرِیقِ‌ حَیْداً: مال عنه و عدل».


(وَ جاءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذلِکَ ما کُنْتَ مِنْهُ‌ تَحِیدُ) (و سرانجام، سکرات مرگ حقيقت را پيش چشم او مى‌آورد و گفته مى‌شود: اين همان چيزى است كه تو از آن مى‌گريختى!)
در نهج البلاغه خطبه ۱۸۶ در وصف دنیا فرموده: «وَ الْعَنُودُ الصَّدُودُ وَ الْحَیُودُ، الْمَیُودُ.».
حیود صیغه مبالغه از حید است، یعنی: «دنیا بسیار لجوج و مانع و بسیار کنار شونده و مضطرب است.» معنی آیه چنین است: «بیهوشی مرگ به حقّ آمد آن چیزی است که از آن می‌گریختی و متنفّر بودی.»


این کلمه بیشتر از یکبار در کلام اللّه مجید نیست.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۰۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۶۱.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۱۲۳.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۱-۴۲.    
۵. ق/سوره۵۰، آیه۱۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۱۹.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۸، ص۳۴۸.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۲۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۲۴۱.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۵۸.    
۱۱. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۹، خطبه ۱۸۶.    
۱۲. سید شریف رضی، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۴۶، خطبه ۱۹۱.    
۱۳. ق/سوره۵۰، آیه۱۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حید»، ج۲، ص۲۰۵-۲۰۶.    






جعبه ابزار