• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حصین بن حمام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


حُصَین ‌بن حُمام، ابویزید، شاعر مُخَضْرَم است.


از تاریخ ولادتش اطلاعی در دست نیست. او از معاصران نابغه ذبیانی (متوفی ۱۸) بود.
[۱] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.

حصین از بزرگان عرب و رئیس قبیله بنی سهم‌ بن مُرّه (از قبایل مضر) بود و از دلاوران قبیله به شمار می‌رفت.

او را مانع‌الضَیم (ظلم‌ستیز) می‌خواندند.
[۲] ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
[۳] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۲.
حصین‌ بن حمام مدت کوتاهی از عمر خویش را در دوره اسلامی گذراند.
[۴] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۰.
[۵] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴.

فرّوخ
[۶] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
او را صحابی پیامبر معرفی کرده است، اما به نظر می‌رسد که نام وی با صحابی دیگری اشتباه شده باشد.
[۷] ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج۲، ص۳۳ـ۳۴، چاپ عادل احمد رفاعی، بیروت ۱۴۱۷/ ۱۹۹۶.


حصین‌ بن حمام از شاعران برجسته، اما کم‌گوی (مُقِلّ) دوره جاهلی بود.
[۸] ابن‌سلام جمحی، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۱۳۱، چاپ محمود محمد شاکر، (قاهره ۱۹۵۲).
[۹] ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
آمدی
[۱۰] حسن‌ بن بشر آمدی، المؤتلف و المختلف فی اسماء الشعراء و کناهم و القابهم و انسابهم و بعض شعرهم، ج۱، ص۹۱، در محمد بن عمران مرزبانی، معجم الشعراء، چاپ ف کرنکو، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
دیوانی را به او نسبت داده است.
فخر و حماسه، سرزنش مردم قومش و رثا از مضامین شعری اوست.

در اشعار متأخرش، مفاهیم اسلامی وجود دارد، مانند روز قیامت ، دیدن نتایج اعمال، چگونگی لرزش زمین در روز قیامت و کم‌ارزش بودن اعمال کافران .
[۱۱] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۶ـ۸.
[۱۲] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴ـ۱۵.
[۱۳] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
[۱۴] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۶ـ۲۶۸، بیروت ۱۹۸۴.
وی قبل از هجرت ، و به نقلی در ابتدای خلافت عُمَر (حکومت: ۱۳ـ۲۳)، در یکی از سفر‌هایش درگذشت.
[۱۵] ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۵.
[۱۶] لویس شیخو، شعراء النّصرانیة قبل الاسلام، ج۱، ص۷۴۳، بیروت ۱۹۶۷.
[۱۷] عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.


(۱) حسن‌ بن بشر آمدی، المؤتلف و المختلف فی اسماء الشعراء و کناهم و القابهم و انسابهم و بعض شعرهم، در محمد بن عمران مرزبانی، معجم الشعراء، چاپ ف کرنکو، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
(۲) ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، چاپ عادل احمد رفاعی، بیروت ۱۴۱۷/ ۱۹۹۶.
(۳) ابن‌سلام جمحی، طبقات فحول الشعراء، چاپ محمود محمد شاکر، (قاهره ۱۹۵۲).
(۴) ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
(۵) ابوالفرج اصفهانی.
(۶) لویس شیخو، شعراء النّصرانیة قبل الاسلام، بیروت ۱۹۶۷.
(۷) عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، بیروت ۱۹۸۴؛

۱. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
۲. ↑ ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
۳. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۲.
۴. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۰.
۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴.
۶. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
۷. ↑ ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ج۲، ص۳۳ـ۳۴، چاپ عادل احمد رفاعی، بیروت ۱۴۱۷/ ۱۹۹۶.
۸. ↑ ابن‌سلام جمحی، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۱۳۱، چاپ محمود محمد شاکر، (قاهره ۱۹۵۲).
۹. ↑ ابن ‌قتیبه، الشعر و الشعراء، ج۱، ص۴۳۲، او، طبقات الشعراء، چاپ مفید قمیحه و نعیم زرزور، بیروت ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵.
۱۰. ↑ حسن‌ بن بشر آمدی، المؤتلف و المختلف فی اسماء الشعراء و کناهم و القابهم و انسابهم و بعض شعرهم، ج۱، ص۹۱، در محمد بن عمران مرزبانی، معجم الشعراء، چاپ ف کرنکو، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
۱۱. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۶ـ۸.
۱۲. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۴ـ۱۵.
۱۳. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.
۱۴. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی،ج۱، ص۲۶۶ـ۲۶۸، بیروت ۱۹۸۴.
۱۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۴، ص۱۵.
۱۶. ↑ لویس شیخو، شعراء النّصرانیة قبل الاسلام، ج۱، ص۷۴۳، بیروت ۱۹۶۷.
۱۷. ↑ عمر فرّوخ، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۲۶۵، بیروت ۱۹۸۴.


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «حصین بن حمام»، شماره۶۲۹۳.    


رده‌های این صفحه : تراجم | شاعران عرب | شخصیت های عصر جاهلیت
جعبه ابزار