حصر صفت بر موصوف مجازی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

حصر صفت بر موصوف مجازی، اختصاص یک صفت به چیز یا شخصی به قصد نفی آن از بعضی امور دیگر، نه همه امور است.

---

از اقسام حصر، حصر صفت بر موصوف مجازی می‌باشد.

۱.۱ - مثال

حصر مجازی صفت بر موصوف مانند: (قل لا اجد فی ما اوحی الی محرما علی طاعم یطعمه الا ان یکون میتة او دما مسفوحا او لحم خنزیر فانه رجس او فسقا اهل لغیر الله به…)؛ «بگو در آنچه به من وحی شده است بر خورنده‌ای که آن را می‌خورد هیچ حرامی نمی‌یابم مگر آنکه مردار یا خون ریخته یا گوشت خوک باشد که اینها همه پلیدند یا (قربانیی که) از روی نافرمانی (به هنگام ذبح) نام غیر خدا بر آن برده شده باشد…»

۱.۲ - تبین مثال

هنگامی که کافران مردار، خون، گوشت گراز و قربانیان اصنام را مباح و بسیاری از مباح‌ها را حرام می‌شمردند و قصد ایشان عنادورزی با شرع بود، این آیه نازل شد که به منظور رد ایشان می‌گوید: «آن چیزی حرام است که شما حلال می‌دانید» و غرض از آن، حصر حقیقی نیست و نمی‌خواهد بگوید محرمات فقط این چهار مورد است. البته فاضل مقداد می‌گوید: چون تا زمان نزول این آیه، محرمات فقط این چهار مورد بود، حصر حقیقی است و بقیه محرمات بعدا نازل شده‌اند.

---