حشر ظالمان (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

ظالمان در قیامت برای حسابرسی محشور می‌شوند.

---

«... انه لا یفلح الظــلمون• ویوم نحشرهم جمیعـا ثم نقول للذین اشرکوا این شرکاؤکم الذین کنتم تزعمون؛ چه کسی ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ بسته (همتایی برای او قائل شده)، و یا آیات او را تکذیب کرده است؟! مسلما ظالمان، رستگار نخواهند شد!• آن روز که همه آنها را محشور می‌کنیم؛ سپس به مشرکان می‌گوییم: معبودهایتان، که همتای خدا می‌پنداشتید، کجایند؟ (چرا به یاری شما نمی‌شتابند؟! )».
آیه ۲۲ سوره انعام در مقام بیان جمله قبلی یعنی: «انه لا یفلح الظالمون» است. گویا وقتی گفته شد: ستمکاران رستگار نمی‌شوند، سؤال می‌شد که چرا چنین است؟ در جواب گفته شده است: برای اینکه خداوند بزودی آنان را محشور کرده و از شرکائی که برای خدا قائل بودند، سراغ می‌گیرد، و چون شرکائی برای پروردگار نمی‌یابند تا حاضر سازند، لذا شرک خود را انکار کرده و به دروغ به خدا سوگند می‌خورند.
و اگر ستمکاران در شرکائی که برای خدا اتخاذ کردند رستگار بودند، در آن روز شرکا را یافته، خود را تکذیب نمی‌کردند، بلکه بر طبق ادعای خود، آنها را شفیع قرار داده و از شفاعتشان بهره مند می‌شدند.

---

«احشروا الذین ظـلموا وازوجهم وما کانوا یعبدون• وقفوهم انهم مسـولون؛ در این هنگام به فرشتگان دستور داده می‌شود: ) ظالمان و همردیفانشان و آنچه را می‌پرستیدند... • آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند!».
در اینکه ظالمان از چه چیز بازخواست می‌شوند، کلمات مفسرین مختلف است، بعضی گفته‌اند: " از اینکه آیا از عهده کلمه لا اله الا الله برآمده‌اند یا نه؟ " و بعضی دیگر گفته‌اند: " از این که آیا شکر آب خنک را به جای آورده‌اند یا خیر؟ و این سؤال از باب استهزای ایشان است". و بعضی دیگر گفته‌اند: " از اینکه آیا ولایت علی علیه‌السّلام را که بدان مامور بودند چگونه و تا چه حد رعایت کردند؟ ".
و این وجوه بر فرض که درست باشد، هر یک به یکی از مصادیق اشاره دارند، نه اینکه منحصرا از فلان چیز بازخواست خواهند کرد، و از سیاق برمی آید که مطلب مورد بازخواست همان مطلبی است که جمله «ما لکم لا تناصرون» مشتمل بر آن است، می‌فرماید: شما را چه شده که یکدیگر را یاری نمی‌دهید، همان طور که در دنیا پشتیبان یکدیگر بودید و در برآوردن حوائج خود، و به مقصد رسیدن، از یکدیگر کمک می‌گرفتید؟

---