• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حرض (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




حَرَض (به فتح حاء و راء)، یکی از واژگان قرآن کریم به معنای بی‌فایده، فاسد و مشرف به هلاک است.



حَرَض به معنی بی‌فایده است. صحاح آن را فاسد گفته است: «رَجُلٌ‌ حَرَضٌ‌ای فاسد مریض فی ثیابه» و از ابو عمرو نقل کرده: حرض آن کسی است که‌ اندوه یا عشق او را ذوب و فانی کرده است‌.


(تَاللَّهِ تَفْتَؤُا تَذْکُرُ یُوسُفَ حَتَّی تَکُونَ‌ حَرَضاً اَوْ تَکُونَ مِنَ الْهالِکِینَ‌) «به خدا آنقدر یوسف را یاد می‌کنی تا از کار افتاده شوی یا بمیری.» (یا اَیُّهَا النَّبِیُ‌ حَرِّضِ‌ الْمُؤْمِنِینَ عَلَی الْقِتالِ‌) تحریض به معنی برانگیختن و ترغیب است. راغب گوید: گویا آن در اصل از بین بردن حرض است. در اقرب الموارد گوید: «حَرَّضَ‌ فلاناً: اَزَالَ عَنْهُ الحَرَضَ» معنی آیه: ‌«ای پیغمبر! مؤمنان را بر جهاد ترغیب کن.»
[۱۱] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۲۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۲۲۸.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۴۱.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۲۰۰.    
۵. جوهری، اسماعیل بن حماد، صحاح تاج اللغة، ج۳، ص۱۰۷۰.    
۶. یوسف/سوره۱۲، آیه۸۵.    
۷. انفال/سوره۸، آیه۶۵.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۴، ص۴۹۰.    
۹. جوهری، اسماعیل بن حماد، صحاح تاج اللغة، ج۳، ص۱۰۷۰.    
۱۰. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۲۲۸.    
۱۱. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حرض»، ج۲، ص۱۲۰.    






جعبه ابزار