• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جعفر بن حسن موسوی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جعفر بن حسن موسوی از نوادگان امام موسی کاظم (علیه‌السلام)، قاضی و نقیب شهر مدینه و دارای نسل پرشمار بود.



نام کامل و نسبش جعفر بن حسن بن محمد بن احمد بن‌ هارون بن امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) بود.ضامن بن شدقم، در ذکر نسب وی، اشتباه کرده و او را فرزند حسن بن احمد بن‌ هارون بن جعفر بن محمد بن احمد بن‌ هارون بن امام موسی کاظم (علیه‌السلام) معرفی کرده است. جدش، محمد بن احمد، سیدی جلیل القدر و امیر شهر قم بود. به گفته ابوالحسن عمری فرزندان محمد بن احمد در مدینه سکونت کردند.
[۳] علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبیین، ص۱۰۸.
اما دیگر منابع نسب‌شناسی، از مهاجرت فرزندان او به شهرهای مختلف جهان اسلام، خبر داده‌اند.
[۴] اعرجی، سید جعفر، الدر المنثور، ص۲۴۹-۲۵۰.
[۵] عبیدلی، محمد بن محمد، تهذیب الانساب، ص۱۶۶-۱۶۷.
[۶] موسوی، سید حسین، المشجر الوافی، ج۳، ص۱۴۰.
از میان فرزندان وی، ابومحمد حسن به مدینه رفت و از خطبای این شهر به شمار می‌آمد.
[۷] اعرجی، سید جعفر، الدر المنثور، ص۲۴۹.



بیشتر محققان انساب بر آنند که جعفر بن حسن مدتی قاضی مدینه منوره و نقیب سادات این شهر بوده است.
[۸] علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبیین، ص۱۰۹.
نقل مخالفی از ابوطالب مروزی وی را قاضی رمله می‌شناساند.


نسب‌شناسان، نسل جعفر بن حسن را پرشمار دانسته‌ و از زندگی فرزندزادگان او در مدینه و مصر سخن رانده‌اند.
[۱۲] علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبیین، ص۱۰۹.
به گفته امام فخر رازی، برخی از نوادگان جعفر، به قائن، از شهرهای نیشابور مهاجرت کردند.
[۱۳] فخر رازی، الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیه، ص۱۱۴.
ابن مهنّا تعداد فرزندان جعفر را هشت تن به نام‌های: موسی، حسن، احمد، ابوهاشم، محمد، حسین، فضل و‌ هارون دانسته که از این میان تنها حسن دارای سه فرزند به نام‌های علی، جعفر و محمد بود.
[۱۴] عبیدلی، محمد بن محمد، التذکرة فی انساب المطهره، ص۱۲۸.



۱. تحفة الازهار و زلال الانهار فی انساب ابناء ائمة الاطهار: ضامن بن شدقم حسینی مدنی (قرن۱۱ق)، تحقیق و تعلیق کامل سلمان جبوری، تهران، میراث مکتوب، ۱۳۸۷ش.
۲. التذکره فی انساب المطهره: احمد بن محمد بن المهنا الحسینی العبیدلی (قرن۷ق)، تحقیق سید مهدی رجایی، قم، انتشارات کتابخانه آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۴۲۱ق
۳. تهذیب الانساب و نهایة الاعقاب: محمد بن ابی جعفر عبیدلی (م۴۲۵ق)، تعلیق ابن طباطبا، تحقیق محمودی، قم، انتشارات کتابخانه آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۴۱۳ق
۴. الدر المنثور فی انساب المعارف و الصدور: سید جعفر اعرجی حسینی، تحقیق سیدحسین ابوسعیدة موسوی، قم، مؤسسه عاشورا، ۱۳۷۵ ش.
۵. سراج الانساب: سید احمد بن محمد بن عبدالرحمن کیاء گیلانی.
۶. الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیه: امام فخر رازی (م۶۰۶ق)، تحقیق سید مهدی رجایی، قم، انتشارات کتابخانه آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۳۷۷ش.
۷. عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب: احمد بن علی بن عنبه (۷۴۸-۸۲۸ق)، تحقیق سید مهدی رجایی، قم، انتشارات کتابخانه آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۴۲۵ق
۸. الفخری فی انساب الطالبیین: سید عزیز‌الدین ابی‌طالب مروزی ازورقانی (بعد از ۶۱۴ق)، تصحیح سید مهدی رجایی، مقدمه سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، قم، انتشارات کتابخانه آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۴۰۹ق
۹. المجدی فی انساب الطالبیین: علی بن محمد علوی (م۷۰۹ق)، به کوشش احمد مهدوی دامغانی، زیر نظر سید محمود مرعشی نجفی، مقدمه سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی (۱۲۷۶-۱۳۶۹ش.) ، قم، انتشارات کتابخانه آیتالله العظمی مرعشی نجفی، ۱۴۰۹ق
۱۰. المشجر الوافی: سید حسین ابوسعیدة موسوی، قم، مؤسسه عاشورا، ۲۰۰۴م.
۱۱. موارد الاتحاف فی نقباء الاشراف: سید عبدالرزاق کمونه حسینی، نجف، مطبعة الآداب، ۱۳۸۸ق


۱. حسینی مدنی، ضامن بن شدقم، تحفة الازهار و زلال الانهار، ج۳، ص۳۹۴.    
۲. ابوطالب مروزی، الفخری فی انساب الطالبیین، ص۲۲.    
۳. علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبیین، ص۱۰۸.
۴. اعرجی، سید جعفر، الدر المنثور، ص۲۴۹-۲۵۰.
۵. عبیدلی، محمد بن محمد، تهذیب الانساب، ص۱۶۶-۱۶۷.
۶. موسوی، سید حسین، المشجر الوافی، ج۳، ص۱۴۰.
۷. اعرجی، سید جعفر، الدر المنثور، ص۲۴۹.
۸. علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبیین، ص۱۰۹.
۹. ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب، ص۲۸۴.    
۱۰. ابوطالب مروزی، الفخری فی انساب الطالبیین، ص۲۲.    
۱۱. ابوطالب مروزی، الفخری فی انساب الطالبیین، ص۲۲.    
۱۲. علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبیین، ص۱۰۹.
۱۳. فخر رازی، الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیه، ص۱۱۴.
۱۴. عبیدلی، محمد بن محمد، التذکرة فی انساب المطهره، ص۱۲۸.



محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، دانشنامه حج و حرمین شریفین، برگرفته از مقاله «جعفر بن حسن موسوی»، تاریخ بازیابی ۱۴۰۱/۴/۱۵.    






جعبه ابزار