جشب (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَشب (بر وزن عقل) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای غلیظ شدن
طعام و یا بی‌خورش شدن آن که
حضرت علی (علیه‌السلام) در
نامه‌ای خطاب به
عثمان بن حنیف، بیانی در خصوص
بعثت رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و ... از این واژه استفاده نموده است.
جَشب (بر وزن عقل) به معنای غلیظ شدن طعام و یا بی‌خورش شدن آن آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «جشب الطعام جشبا: غلظ او کان بلا ادم.»
همچنین معنای اسمی آن نیز به معنای طعام غلیظ یا بی‌خورش و خالی است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) خطاب به عثمان بن حنیف می‌نویسد: «...أ أقنع من نفسی بان یقال هذا امیرالمؤمنین و لا اشارکهم فی مکاره الدهر او اکون اسوة لهم فی جشوبة العیش؛
آیا فقط به این قناعت کنم که به من امیرالمؤمنین گویند و با مردم در گرفتاری‌های روزگار شریک نباشم و در سختی زندگی برای آن‌ها سر مشق نشوم.»
منظور از «جشوبة» در اینجا خشونت و سختی زندگی است.
امام (علیه‌السلام) در رابطه با بعثت رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرموده است: «انّ الله بعث محمدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و انتم معشر العرب علی شرّ دین ... تشربون الکدر و تاکلون الجشب و تسفکون دمائکم و تقطعون ارحامکم.»
واژه جشب (بر وزن کتف) به معنای طعام غلیظ و ناخوردنی یا بدون خورش است.
همچنین امام (علیه‌السلام) نسبت به
زهد عیسی (علیه‌السلام) فرموده است: «فلقد کان یتوسّد الحجر و یلبس الخشن و یاکل الجشب.»
این واژه پنج بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جشب»، ص۲۱۸.
