• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جزل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جَزْل (به فتح جیم) یا جزالت یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای عظیم و بزرگ که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص دعا برای طلب باران و آزمایش و امتحان از این واژه استفاده نموده است.



جَزْل (به فتح جیم) به معنای عظیم و بزرگ آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «جزل الحطب جزالة: عظم و غلظ.» همچنین واژه «اجزال» به معنای توسعه و زیاد کردن آمده است. «اجزل له فی العطاء: اوسعه.»


امام (صلوات‌الله‌علیه) در مورد طلب باران از خدا فرموده است: «اللهم ... مِنْ بَرَکَاتِکَ الْوَاسِعَهِ وَ عَطَایَاکَ الْجَزِیلَهِ عَلَی بَرِیَّتِکَ الْمُرْمِلَهِ.»
واژه «جزیله» به معنای واسعه است.
امام (علیه‌السلام) درباره آزمایش و امتحان نیز فرموده است: «کلّما کانت البلوی و الاختیار اعظم کانت المثوبة و الجزاء اجزل.»
واژه «اجزل» به معنی اوسع است.


این واژه چهار ‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. رازی، زین‌الدین، مختار الصحاح، ص۵۷.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۲، خطبه۱۱۵.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۹۲، خطبه۱۹۲.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۴۰، نامه۵۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۹۹، نامه۳۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جزل»، ص۲۱۶.    






جعبه ابزار