تاریختفسیر قرآن، در یک قرن اخیر با نهضت‌های اجتماعی، به ویژه نهضت‌های اصلاح دینی که چون رستاخیز فکری سراسر سرزمین‌های اسلامی را درنوردیده، در هم تنیده شده است. ویژگی این نهضت‌های بیدارگرانه این است که اسلام را نه یک عقیده قلبی، بلکه یک نظام تمام عیار دینی تلقی کرده‌اند.
غالب اصلاح‌گران دینی در حالی که همچون قدما کتاب و سنت را مهم‌ترین مبانی و منابع استنباطاحکام می‌شمرند، برای دو امر دیگر (اجماع و اجتهاد) نیز اهمیت شایانی قائلند.
در این دوران که به "عصر نهضت" مشهور و معروف است، بیشترین اهتمام مفسران به حل معضلات و مشکلات اجتماعی، اعتقادی، رویدادها و تحولات جدید، موضوعات ادبی، شیوایی تعبیر، ارتباط با واقعیات، تناسب آیات، نیازهای عصر حاضر و تفسیر علمی برخی آیات و مباحثی از این قبیل بوده است.
