تعیین مقدار الکر (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب تعیین مقدار الکر که نام دیگر آن الکریة و رسالة الکر است تالیف
بهاء الدین محمد بن حسین حارثی عاملی ،
شیخ بهایی (م ۱۰۳۰ ق). مقالۀ مختصری است که در آن اندازه و طریقۀ محاسبۀ مقدار
آب کر براساس روایات و اقوال فقهاء و معادلات ریاضی بیان شده است.
این کتاب با نام شاه طهماسب بهادرخان نوشته شده است و در مقدمۀ آن شیخ بهایی علت تالیف آن را این گونه می‌نویسد:
از آنجایی که فقهای عظام رضوان الله علیهم مساحت مکعب را به خاطر آسانی یادگیری برای مقدار کر ذکر نموده‌اند و شکل‌های
دایره ،
مثلث و چند ضلعی‌ها و نظائر آن را موکول به قواعد ریاضی کرده‌اند، تصمیم گرفتم که با نوشتن این مقاله، آنچه در محاسبۀ مساحت انواع ظروف مورد نیاز است به آسان‌ترین و نزدیک‌ترین و مختصرترین راه با مثال‌های مناسب بیان نمایم.
سبک نگارش کتاب به سبک
فقه استدلالی است و مؤلف نظریات فقهی خود را در قالب چهار نظریه بیان نموده است.
علاوه بر این کتاب که به
زبان عربی نوشته شده است مصنف دارای کتاب دیگری در آب کر است که به فارسی نوشته شده است که در الذریعة
نام آن را «التحفة» ذکر نموده و در الذریعة
آن را «میزان المقادیر» یا «اوزان شرعی» نامیده است.
اگر چه تاریخ تالیف آن مشخص نیست اما با توجه به تاریخ تالیف کتاب دیگری که به زبان
فارسی برای سلطان محمد خدابنده در
سال ۹۸۵ نوشته است
، به احتمال زیاد این کتاب نیز در حدود همان سال‌ها نوشته شده است.
در الذریعة
به نسخه‌ای از کتابخانۀ تستریه اشاره شده است. در
مقدمه‌ای بر فقه شیعه به نسخه‌های متعدد منتخبی از کتابخانه‌های مجلس شورای اسلامی، دانشگاه تهران، ملک در تهران، فرهنگ مشهد و غیر آنان اشاره شده است.
کتاب موجود در سال ۱۳۲۱ همراه و در متن «الحبل المتین» چاپ شده است.
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
