• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بعوض (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




بَعوض (به فتح باء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای پشّه یا پشه ریز می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص مسائل توحید از این واژه استفاده نموده است.



بَعوض جمع بعوضه و به معنای پشّه یا پشه ریز آمده است. به همین جهت در وجه تسمیه آن گفته شده نام این حشره در اثر کوچکی جثّه از «بعض» گرفته شده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با مسائل توحید و علم خدای تعالی فرموده: «عالم السرّ من ضمائر المضمرین و نجوی المتخافتین... و مختباء البعوض بین سوق الاشجار و الحیتها...؛ می‌داند مکنونات رازداران را و نجوای خفی سخنگویان را و می‌داند محلّ پنهان شدن پشه‌های ریز را میان تنه‌های درختان و میان پوست‌های آن‌ها.»
(«سوق»: جمع ساقه، به معنای تنه درخت.)، («الحیه»: جمع لحاء به معنی پوست درخت.)
همچنین امام (علیه‌السلام) در خطبه ۱۸۲،، و خطبه ۱۸۶، از این واژه استفاده نموده است.


این واژه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۴، خطبه۹۱.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۱، خطبه۱۸۲.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۷۴، خطبه۱۸۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَعوض»، ص۱۴۵.    






جعبه ابزار