• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بطؤ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَطُؤ (به فتح باء و ضم طاء) به معنای دیر کردن و تاخیر کردن، می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه‌ای خطاب به مالک اشتر از این واژه استفاده نموده است.



بَطُؤ به معنای تاخیر کردن، آمده است. چنان‌که راغب تاخیر در مسیر، ولی دیگران مطلق تاخیر را، گفته‌اند.
باب افعال این واژه نیز لازم می‌آید.


امام (علیه‌السلام) در رابطه با مالک اشتر فرموده است: «فانّه ممّن لا یخاف وهنه ... و لا بطؤه عمّا الاسراع الیه احزم و لا اسراعه الی ما البطؤ عنه امثل؛ او کسی است که از سستی‌اش ترسی نیست (سستی نمی‌کند) و نه از تاخیرش از آنچه سرعت در آن مطابق احتیاط است و نه از سرعتش در آنچه تاخیرش اصلح است.»
«استبطاء»: به معنای طلب تاخیر می‌باشد چنان‌که امام (علیه‌السلام) فرموده‌اند: «فلا تستعجلوا ما هو کائن مرصد و لا تستبطئوا ما یجیی‌ء به الغد...؛ به عجله نخواهید آن‌را که بانتظار خواهد آمد و تاخیر نخواهید در آنچه آمدن فردا او را خواهد آورد.»
این سخن به معنی «الامور مرهونة باوقاتها» است.


این لفظ کلمه با مشتقات آن بیست‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۳۱.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۳، نامه۱۳.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۰۸، خطبه۱۵۰.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۹، خطبه۱۱۴.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۸، خطبه۱۶.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۹۹، نامه۳۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَطُؤ»، ص۱۴۱.    






جعبه ابزار