جدال با محمد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مشرکان،
کافران،
اهل‌کتاب و ... با
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله به جدال می‌پرداختند. در این مقالهآیات مرتبط با جدال با حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.
مجادله مشرکان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره مشاهدات آن حضرت، در
معراج:
عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوى فَأَوْحى إِلى عَبْدِهِ ما أَوْحى ما كَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأى أَ فَتُمارُونَهُ عَلى ما يَرى.
••• سرزنش خداوند از جدال مشركان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره وحى و
مشاهدات قلبی وى:
عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوى فَأَوْحى إِلى عَبْدِهِ ما أَوْحى ما كَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأى أَ فَتُمارُونَهُ عَلى ما يَرى.
••• مجادله مشركان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در عينى‌ترين حقايق مورد شهود آن حضرت، امرى نكوهيده و سرزنش‌بار:
أَ فَتُمارُونَهُ عَلى ما يَرى.
مجادله مشركان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در مقايسه معبودهاى خويش با
عیسی علیه‌السلام:
وَ لَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْيَمَ مَثَلًا إِذا قَوْمُكَ مِنْهُ يَصِدُّونَ وَ قالُوا أَ آلِهَتُنا خَيْرٌ أَمْ هُوَ ما ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلًا ....
جدال مشركان، از سر
لجاجت و
عناد با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره
قرآن و
رسالت آن حضرت:
... وَ إِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لا يُؤْمِنُوا بِها حَتَّى إِذا جاؤُكَ يُجادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ.
جدال مشركان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره قرآن و
اسطوره قلمداد كردن آن:
... قالُوا وَ اللَّهِ رَبِّنا ما كُنَّا مُشْرِكِينَ ... حَتَّى إِذا جاؤُكَ يُجادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ.
جدال مشركان با
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره قرآن:
ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَنْ قالُوا وَ اللَّهِ رَبِّنا ما كُنَّا مُشْرِكِينَ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَ جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَ فِي آذانِهِمْ وَقْراً وَ إِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لا يُؤْمِنُوا بِها حَتَّى إِذا جاؤُكَ يُجادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ.
جدال مشركان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره اختلاف مناسك شريعت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با شرايع پيشين:
لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنا مَنْسَكاً هُمْ ناسِكُوهُ ... وَ إِنْ جادَلُوكَ فَقُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما تَعْمَلُونَ.
خودبرتربینی، عامل جدال و ستيزه‌جويى مشركان با
آیات الهی و پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّ الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطانٍ أَتاهُمْ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ ...
بر اساس يك احتمال، مقصود از «الّذين» مشركان است.
مجادله
عالمان اهل‌کتاب با پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، به‌رغم
آگاهی آنان به حقّانيّت آن حضرت:
إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ وَ مَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ ... فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ ....
جدال یهود، از سر عناد و
لجاجت با پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره قرآن و رسالت آن حضرت:
إِنَّ الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطانٍ أَتاهُمْ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ ما هُمْ بِبالِغِيهِ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ.
بر اساس احتمالى، مقصود از «الّذين ...»
یهود است.
مجادله گروهى از
مؤمنان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، براى به تأخير انداختن
جنگ بدر، به رغم وضوح حقّانيّت آن:
كَما أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَ إِنَّ فَرِيقاً مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكارِهُونَ يُجادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَ ما تَبَيَّنَ ...
مراد از «بيتك» خانه آن حضرت در
مدینه يا خود مدينه است.
ضمناً آيه ياد شده، مربوط به غزوه بدر است.
مجادله کافران با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره قرآن، هنگام حضور در نزد وى:
... حَتَّى إِذا جاؤُكَ يُجادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ .
مشركان، هنگام
استماع قرآن مى‌گفتند: «إن هذا الأساطير الأوّلين».
مجادله
خوله با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره
ظهار وى، از طرف همسرش:
قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجادِلُكَ فِي زَوْجِها ...
اين آيه شريفه درباره «
خوله بنت خویلد» يا «
بنت ثعلبه» نازل شده است كه در مورد ظهار خود از سوى همسرش نزد پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شكايت كرد.
جدال
امّیین با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره
تعالیم اسلام:
فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَ مَنِ اتَّبَعَنِ وَ قُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ وَ الْأُمِّيِّينَ أَ أَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ.
جدال
بُشر بن سفیان با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در
ذبح قربانی:
لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنا مَنْسَكاً هُمْ ناسِكُوهُ فَلا يُنازِعُنَّكَ فِي الْأَمْرِ ...
گفته شده آيه مزبور در خصوص نزاع «بُشر» و دو تن ديگر با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در مورد
ذبح حیوانات است.
تهدید خداوند، به مجادله‌گران با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ إِنْ جادَلُوكَ فَقُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما تَعْمَلُونَ.
۲. ما يُجادِلُ فِي آياتِ اللَّهِ إِلَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَلا يَغْرُرْكَ تَقَلُّبُهُمْ فِي الْبِلادِ .
در «فلايغررك تقبلهم فى البلاد» غايتِ تهديد است.
خداوند، تعليم‌دهنده روش پاسخگويى به مجادله كافران با
محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِنْ جادَلُوكَ فَقُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما تَعْمَلُونَ.
هشدار خداوند به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، نسبت به فريب خوردن از تحرّكات سياسى و اقتصادى مجادله‌گران با وى:
ما يُجادِلُ فِي آياتِ اللَّهِ إِلَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَلا يَغْرُرْكَ تَقَلُّبُهُمْ فِي الْبِلادِ.
«يجادلونك فى الحق» يعنى با تو
مجادله مى‌كنند درباره آنچه آنها را بدان فرا مى‌خوانى.
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مأمور مجادله و
مناظره با كافران و مشركان، با بهترين نوع و روش:
... وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ....
بيان صريح
عقاید توحیدی از سوى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و مسلمانان، در مجادله آنان با
اهل‌کتاب:
وَ لا تُجادِلُوا أَهْلَ الْكِتابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَ قُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْنا وَ أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ إِلهُنا وَ إِلهُكُمْ واحِدٌ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ.
مجادله پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با مشركان و كافران، در قيامت:
ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ عِنْدَ رَبِّكُمْ تَخْتَصِمُونَ.
بهانه‌جويى
مشرکان مکه، در برابر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ قالُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى تَفْجُرَ لَنا مِنَ الْأَرْضِ يَنْبُوعاً أَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخِيلٍ وَ عِنَبٍ ...أَوْ تُسْقِطَ السَّماءَ كَما زَعَمْتَ عَلَيْنا كِسَفاً أَوْ تَأْتِيَ بِاللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ قَبِيلًا أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقى فِي السَّماءِ ....
۲. وَ قالُوا ما لِهذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعامَ وَ يَمْشِي فِي الْأَسْواقِ لَوْ لا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيراً أَوْ يُلْقى إِلَيْهِ كَنْزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْها وَ قالَ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُوراً.
جدال محمد (قرآن).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۲۱۳، برگرفته از مقاله «جدال با محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».
