بأساء (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بأساء: (وَالصَّابِرینَ فِی الْبَاْساءِ)«باساء» در اصل، به معنای شدت و رنج است و به معنای
جنگ نیز به کار می‌رود، همچنین در
قحطی، خشکسالی و
فقر و مانند اینها.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با بأساء:
(لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ) (
نیکی، این نیست که به هنگام
نماز، روی خود را به سوی
مشرق یا
مغرب کنید؛ و تمام گفتگوی شما، درباره
قبله و تغییر آن باشد؛ بلکه نیکوکار کسی است که به
خدا و روز واپسین و
فرشتگان و
کتاب خدا و
پیامبران،
ایمان آورده؛ و مال خود را، با همه علاقه‌ای که به آن دارد، به خویشاوندان و یتیمان و مستمندان و واماندگان در سفر و سائلان و بردگان،
انفاق می‌کند؛ و نماز را برپا می‌دارد و
زکات را می‌پردازد؛ و همچنین کسانی که به عهد خود- به هنگامی که عهد بستند- وفا می‌کنند؛ و در برابر سختی‌ها و زیان‌ها و هنگام جنگ، استقامت می‌ورزند؛ اینها کسانی هستند که راست می‌گویند؛ و گفتار و کردارشان با اعتقادشان هماهنگ است؛ و اینها پرهیزگارانند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه (باساء) مصدر است، هم چنان كه بؤس هم مصدر است، و هر دو به معناى شدت و فقر است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(فَلَوْلا إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُواْ وَلَكِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ) (چرا هنگامی که سختی و عذاب ما به آنان رسید، تضرع نکردند و تسلیم نشدند؟! بلکه دل‌های آنها
قساوت پیدا کرد؛ و
شیطان، آنچه را انجام می‌دادند، در نظرشان زینت داد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: معنای آیه این است که: اینان در مواقع برخورد با ناملایمات و بلیات هم به سوی
پروردگار خود رجوع نکرده، در برابرش تذلل ننمودند، و دل‌هایشان تحت تاثیر قرار نگرفته، هم چنان سرگرم اعمال شیطانی خود شدند، اعمالی که آنان را از یاد خدای سبحان باز می‌داشت و به اسباب ظاهری اعتماد نموده خیال کردند که اصلاح امورشان همه بستگی به آن اسباب دارد، و آن اسباب مستقل در تاثیرند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «بأساء»، ص۹۶.
