• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اهمال شرایط انتاج

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اهمال شرایط انتاج یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای ترک شرایط معتبر در انتاج قیاس است.



یکی از اسباب مغالطه معنوی در تالیف قیاسی، اهمال شرایط انتاج قیاس است؛ مثل اینکه حداوسط به صورت کامل تکرار نشود؛ مانند: ماست از شیر است، شیر برای اسهال مضرّ است؛ پس ماست برای اسهال مضر است، یا قیاس از ضروب عقیم باشد، و یا از قیاسی که نتیجه جزئی می‌دهد نتیجه‌ای کلّی بگیرند.
البته این نوع قیاس‌ها را به مجاز، قیاس گویند؛ چون قیاس آن است که نتیجه بدهد و قیاس مغالطی، قیاس نیست، بلکه شبیه به قیاس است و اطلاق اسم قیاس بر آن مانند اطلاق اسم حیوان بر تصویر حیوان است.
[۳] خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۳۰.



در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

(۱) خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    
(۲) خوانساری، محمد، منطق صوری.
(۳) حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.    


۱. علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۲۷۳.    
۲. خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۵۲۳.    
۳. خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۳۰.



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اهمال شرایط انتاج»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۱/۱۶.    



جعبه ابزار