• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امتحان محمول

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



امتحان محمول یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای شناسایی محمول از غیر محمول در مقام تعریف است.



برای اینکه در تعریف از خطا پرهیز شود باید به چیزهایی مانند: شناخت محمول از غیر محمول توجه شود، توضیح اینکه ذهن گاهی به‌اشتباه، غیر محمول را به جای محمول می‌گیرد. برای دور داشتن ذهن از خطا در محمول باید با امتحانی محمول را از غیر محمول باز شناخت. گاهی این اشتباه به سبب اشتراک در اسم و گاهی به دلیل تناسب در معنا است، هر چند آنچه در این بحث در نظر گرفته می‌شود، مناسبت معنوی است.
بعضی از موارد خطا عبارت‌اند از:
۱. اخذ علت به جای معلول، اعم از علت فاعلی، غایی، مادی و صوری، اخذ معلول به جای علت، اخذ مقارن به جای ذاتی، اخذ عارض به جای معروض، و اخذ ترکیب مکان مرکب.
۲. گاهی خطا از رعایت‌نکردن شرایط حمل سرچشمه می‌گیرد و گاهی نیز اختلافی که در تعیین موضوع و محمول پیش می‌آید این اشتباه را در محمول پدید می‌آورد.این دو مورد به‌طور مستقیم به خود محمول مربوط نمی‌شود.


در تنظیم این مقاله از منبع ذیل استفاده شده است:

ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، منطق المشرقیین.    


۱. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، منطق المشرقیین، ص۴۶-۵۰.    



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «امتحان محمول»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۱/۱۲.    



جعبه ابزار