• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اله (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




إِلَه (به کسر الف و فتح لام) یا إِلاه از اصطلاحات قرآنی به معنای معبود بوده و در دو کاربرد ذات خداوند و نیز معبودهای دروغین در قرآن کریم آمده است.



إِلَه: مصدر آن به معنی عبادت و حیرت آمده و اِلَه‌ مثل فعال مصدر بمعنی مفعول (مَاْلُوه‌) است گویند: «اَلِهَ‌ یَاْلَهُ‌: عبدٌ» از باب منع یمنع و گویند: اله‌ الْهاً: تحیر» از باب علم یعلم
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۶۶.
. پس اگر آن را از اَلِهَ‌ بمعنی تحیّر بگیریم، خدا را از آن جهت‌ اِلَه‌ گویند که عقول در درک ذات او متحیّر است و اگر از اله بمعنی عبادت بگیریم، از آن جهت‌ اِلَه‌ گوئیم که او معبود است.
راغب در مفردات گوید: حق آن بود که این کلمه جمع بسته نشود چون سوای خدا معبودی نیست، لیکن عرب به اعتقاد خود که معبودهائی هست آن را جمع بسته و گفته‌اند: آلهة.


این کلمه در قرآن دو محلّ استعمال دارد یکی در باره ذات باری تعالی مثل‌ وَ اِلهُکُمْ‌ اِلهٌ‌ واحِدٌ لا اِلهَ اِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِیمُ دیگری در باره معبودهای دروغین که همه‌ی آنها را در مقام ذم و انکار نقل کرده است نظیر الَّذِینَ یَجْعَلُونَ مَعَ اللَّهِ‌ اِلهاً آخَرَ فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ و نظیر اَ اِنَّکُمْ لَتَشْهَدُونَ اَنَّ مَعَ اللَّهِ‌ آلِهَةً اُخْری‌ از آیه‌ وَ ما کانَ مَعَهُ مِنْ‌ اِلهٍ‌ اِذاً لَذَهَبَ کُلُ‌ اِلهٍ‌ بِما خَلَقَ... روشن می‌شود که معبود باید خالق باشد و جز خالق کسی حق ندارد معبود باشد فلذا معبود یکی است.


۱. فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۲۸۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۲۱.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۶۶.
۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۲۱.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۱۶۳.    
۶. حجر/سوره۱۵، آیه۹۶.    
۷. انعام/سوره۶، آیه۱۹.    
۸. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۹۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اله»، ج۱، ص۹۶-۹۷.    






جعبه ابزار