• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قوّة (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قُوَّة (به ضم قاف و فتح میم مشدده) از واژگان قرآن کریم به معنای نیرومندی است.
مشتقات قُوَّة که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
قَویّ (به فتح قاف و کسر واو) به معنای نیرومند و از اسماء حسنی،
مُقْوین (به ضم میم و سکون قاف) به معنای اغنیاء و فقراء هر دو است.
قُوی (به ضم قاف و فتح واو) جمع قوّه است.



قُوَّة به معنای نیرو و نیرومندی است.
«قَوِيَ‌ يَقْوَى قُوَّةً‌: ضدُّ ضعف.»


به مواردی از قُوَّة که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - قُوَّةٍ (آیه ۳۳ سوره نمل)

(قالُوا نَحْنُ اُولُوا قُوَّةٍ)
«گفتند: ما نیرومندیم.»

۲.۲ - قُوَّةٍ (آیه ۶۳ سوره بقره)

(خُذُوا ما آتَیْناکُمْ‌ بِقُوَّةٍ)
«آن‌چه داده‌ایم محکم بگیرید.»
و آن کنایه از اعتنا و عمل است.
عیاشی از اسحق بن عمار نقل کرده از امام صادق (علیه‌السّلام) پرسیدم از (خُذُوا ما آتَیْناکُمْ‌ بِقُوَّةٍ) آیا قوّه ابدان مراد است یا قوّه قلوب؟ فرمود: هر دو. «اَ قُوَّةٌ فِی الْاَبْدَانِ اَمْ فِی الْقُلُوبِ؟ قَالَ: فِیهِمَا جَمِیعاً.»

۲.۳ - الْقُوی‌ (آیه ۵ سوره نجم)

(عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‌)
«فرشته پر قدرت باو تعلیم داده است.»
مراد از آن جبرئیل است.

۲.۴ - قَوِیٌ‌ (آیه ۵۲ سوره انفال)

(اِنَّ اللَّهَ‌ قَوِیٌ‌ شَدِیدُ الْعِقابِ‌) (خداوند قویّ، و کیفرش شدید است.‌)

۲.۵ - الْقَوِیُ‌ (آیه ۲۶ سوره قصص)

در غیر خدا نیز به کار رفته است‌: (اِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَاْجَرْتَ‌ الْقَوِیُ‌ الْاَمِینُ‌)
(بهترین کسی را که می‌توانی استخدام کنی آن کسی است که قویّ و امین باشد (و او همین مرد است).)

۲.۶ - مُقْوِینَ‌ (آیه ۷۳ سوره واقعه)

نَحْنُ جَعَلْناها تَذْکِرَةً وَ مَتاعاً لِلْمُقْوِینَ‌
«ما آتش را تذکاری برای آتش آخرت و متاعی برای فقراء و اغنیا کردیم.»


در اقرب گفته: «رجل شديد القُوَى» مردی است که ترکیب خلقتش محکم باشد.
در مجمع فرموده: قوی در نفس و خلقت و شاید «قوی» اشاره به جهات تصرّف جبرئیل باشد.
در مصباح گفته: قواء به فتح اول بیابان خالی است: «اقوت الدّار» یعنی خانه خالی شد.
در اقرب آمده: «اقوی فلان» به سه معنی است یعنی فلانی به بیابان نازل شد، فقیر گردید، غنی شد و در هر دو ضد به کار رود. پس مقوی به معنای نازل در بیابان و فقیر و غنی است.
به نظرم مراد از آن‌ در قرآن اغنیاء و فقراء هر دو است چنان‌که در مجمع آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۶۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۹۳.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۳۵۱.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۴۴۵.    
۵. نمل/سوره۲۷، آیه۳۳.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۵۱۲.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۶۰.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۰۶.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۴۴.    
۱۰. بقره/سوره۲، آیه۶۳.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ص۲۹۹.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ص۱۹۸.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ص۲۰۲.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ص۲۶۲.    
۱۵. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۴۵.    
۱۶. نجم/سوره۵۳، آیه۵.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۴۲.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۷.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۷۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۱.    
۲۱. انفال/سوره۸، آیه۵۲.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۸۳.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۱۳۲.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۱۰۱.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۲۴۱.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۸۴۸.    
۲۷. قصص/سوره۲۸، آیه۲۶.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۸۸.    
۲۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۵.    
۳۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۶.    
۳۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۸۶.    
۳۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۹۰.    
۳۳. واقعه/سوره۵۶، آیه۷۳.    
۳۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۳۵.    
۳۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۳۵-۱۳۶.    
۳۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۷۳.    
۳۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۸.    
۳۸. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۴۴۶.    
۳۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۸۸.    
۴۰. فیومی، احمد، المصباح المنیر، ج۱، ص۲۶۹.    
۴۱. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۴۴۶.    
۴۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۷۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «قوّة»، ج۶، ص۶۸.    






جعبه ابزار