• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اقدمیت برهان موجب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اقدمیت برهان موجب یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و از وجوه مزیت برهان ایجابی بر سلبی است.



یکی از بحث‌هایی که ارسطو در تعلیم اول به آن پرداخته و ابن‌سینا در شفاء متعرض آن شده، این است که برهان کلی بر جزئی، برهان موجَب بر سالب، و برهان مستقیم بر خلف رجحان و افضلیت دارد.


یکی از وجوه مزیت برهان ایجابی بر سلبی، اقدمیت آن نسبت به برهان سلبی است؛ چون بسیط‌تر است، زیرا در برهان موجَب، مقدمات (صغرا و کبرا) همگی قضیه موجبه‌اند و قضیه موجبه، دو حد و یک رابطه دارد و در برهان سالب، حداقل یک مقدمه سالبه موجود است و قضیه سالبه به دو حد، یک رابطه و یک حرف سلب احتیاج دارد و آنچه وجودش با امور کمتر و بسیط‌تری تمام می‌شود، نسبت به چیزی که وجودش با امور بیشتری تمام می‌شود، اقدم است.
[۳] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۳، ص۲۴۳.



در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

(۱) ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).
(۲) قوام صفری، مهدی، ترجمه برهان شفا.    


۱. قوام صفری، مهدی، ترجمه برهان شفا، ص۳۴۳.    
۲. قوام صفری، مهدی، ترجمه برهان شفا، ص۳۵۵.    
۳. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۳، ص۲۴۳.
۴. قوام صفری، مهدی، ترجمه برهان شفا، ص۳۵۳.    



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اقدمیت برهان موجب»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۱/۱۰.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی




جعبه ابزار