• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

افترا به محمد (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دشمنان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله برای مقابله با ایشان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کردند. یکی از این روش‌ها، افتراء زدن به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بود. در این مقاله آیات مرتبط با افتراء به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ - شیوه تبلیغاتی دشمنان پیامبر
۲ - افترازنندگان به پیامبر
۳ - كيفر افترا به پیامبر
       ۳.۱ - فرجام ناپسند
       ۳.۲ - عذاب اخروی
       ۳.۳ - جهنم
       ۳.۴ - تهدید خداوند
۴ - موارد افترا به پیامبر
       ۴.۱ - آموختن قرآن از بشر
       ۴.۲ - افترا به خدا
              ۴.۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر
       ۴.۳ - تقسيم ناعادلانه‌
       ۴.۴ - جادوزدگى‌
       ۴.۵ - جادوگرى‌
              ۴.۵.۱ - سحر دانستن معجزات پیامبر
              ۴.۵.۲ - خفت در قیامت
              ۴.۵.۳ - تهمتی از طرف ابن‌زبعری
       ۴.۶ - جنون‌
              ۴.۶.۱ - دفاع خداوند از پیامبر
       ۴.۷ - خيانت در غنايم‌
       ۴.۸ - دروغگويى
              ۴.۸.۱ - دفاع خداوند از پیامبر
       ۴.۹ - ساختگى بودن قرآن‌
              ۴.۹.۱ - دفاع خداوند از پیامبر
              ۴.۹.۲ - دفاع پیامبر از خود
       ۴.۱۰ - سحر بودن قرآن
       ۴.۱۱ - شاعر بودن‌
              ۴.۱۱.۱ - دفاع خداوند از پیامبر
       ۴.۱۲ - كهانت‌
              ۴.۱۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر
       ۴.۱۳ - نسبت بديها
۵ - پانویس
۶ - منبع


دروغ‌پردازى و افترا، از شيوه‌هاى تبليغاتى دشمنان پیامبر اسلام:
وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطِينَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلى‌ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ ما فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَ ما يَفْتَرُونَ.


۱. ابن‌زبعری
[۲] رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى‌.

۲. ابوالجواظ
[۳] رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، تقسيم ناعادلانه‌.

۳. برخى بنی‌اسرائیل
[۴] رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى‌.

۴. کافران
[۵] رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى، دروغگويى‌.

۵. برخى مسلمانان
[۶] رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، خيانت در غنايم‌.

۶. مشرکان
[۷] رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، افترا به خدا، جادوگرى، جنون، دروغگويى، شاعر بودن، كهانت‌.

۷. منافقان
[۸] رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، نسبت بديها.





۳.۱ - فرجام ناپسند

افترا به پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، داراى فرجامى ناپسند:
أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ‌ .... فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الظَّالِمِينَ.

۳.۲ - عذاب اخروی

افتراى به محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، درپى‌دارنده عذاب آخرتى:
۱. وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ ما ذا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ‌ ثُمَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ يُخْزِيهِمْ وَ يَقُولُ أَيْنَ شُرَكائِيَ الَّذِينَ كُنْتُمْ تُشَاقُّونَ فِيهِمْ قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ.
۲. وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلى‌ رَجُلٍ يُنَبِّئُكُمْ إِذا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ أَفْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَمْ بِهِ جِنَّةٌ بَلِ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ فِي الْعَذابِ وَ الضَّلالِ الْبَعِيدِ.

۳.۳ - جهنم

جهنّم، جايگاه افترا زنندگان به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَّ وَ مَنْ يَغْلُلْ يَأْتِ بِما غَلَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ‌ أَ فَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَ اللَّهِ كَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللَّهِ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ.

۳.۴ - تهدید خداوند

افترا زنندگان به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، مورد تهدید خداوند:
۱. وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطِينَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلى‌ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ ما فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَ ما يَفْتَرُونَ.
۲. نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَسْتَمِعُونَ بِهِ إِذْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ وَ إِذْ هُمْ نَجْوى‌ إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُوراً انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا.




۴.۱ - آموختن قرآن از بشر

••• آموختن قرآن از بشر، از افتراهاى مشرکان به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ‌ وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّما يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِسانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَ هذا لِسانٌ عَرَبِيٌّ مُبِينٌ.

••• دفاع خداوند از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در مقابل افتراى مشركان، مبنى بر آموختن قرآن از سوى بشر به آن حضرت:
وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ‌ وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّما يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِسانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَ هذا لِسانٌ عَرَبِيٌّ مُبِينٌ.

۴.۲ - افترا به خدا

پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، متّهم به افترا بستن به خدا از جانب دشمنان:
۱. وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ.
۲. أَمْ يَقُولُونَ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً فَإِنْ يَشَإِ اللَّهُ يَخْتِمْ عَلى‌ قَلْبِكَ وَ يَمْحُ اللَّهُ الْباطِلَ وَ يُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ.ر

۴.۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر

دفاع خداوند از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در مقابل اتّهام افترا زدن مشركان به خدا:
۱. وَ ما كانَ هذَا الْقُرْآنُ أَنْ يُفْتَرى‌ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ الْكِتابِ لا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ‌ أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.
۲. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَياتٍ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.
۳. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَعَلَيَّ إِجْرامِي وَ أَنَا بَرِي‌ءٌ مِمَّا تُجْرِمُونَ.
۴. لَقَدْ كانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَدِيثاً يُفْتَرى‌ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۵. بَلْ قالُوا أَضْغاثُ أَحْلامٍ بَلِ افْتَراهُ بَلْ هُوَ شاعِرٌ فَلْيَأْتِنا بِآيَةٍ كَما أُرْسِلَ الْأَوَّلُونَ.
۶. وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْكٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً وَ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ اكْتَتَبَها فَهِيَ تُمْلى‌ عَلَيْهِ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا.
۷. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أَتاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ.
۸. وَ إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالُوا ما هذا إِلَّا رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُكُمْ وَ قالُوا ما هذا إِلَّا إِفْكٌ مُفْتَرىً وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ‌ وَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ ما بَلَغُوا مِعْشارَ ما آتَيْناهُمْ فَكَذَّبُوا رُسُلِي فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ.

۴.۳ - تقسيم ناعادلانه‌

متّهم شدن پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى «ابوالجواظ» منافق، به تقسيم ناعادلانه زکات:
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْها رَضُوا وَ إِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْها إِذا هُمْ‌ يَسْخَطُونَ‌. مطابق يك قول، آيه درباره «ابوالجواظ» است.

۴.۴ - جادوزدگى‌

نسبت جادوزدگی از افتراهای کافران نسبت به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَسْتَمِعُونَ بِهِ إِذْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ وَ إِذْ هُمْ نَجْوى‌ إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُوراً.
۲. وَ قالُوا ما لِهذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعامَ وَ يَمْشِي فِي الْأَسْواقِ لَوْ لا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيراً أَوْ يُلْقى‌ إِلَيْهِ كَنْزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْها وَ قالَ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُوراً.

۴.۵ - جادوگرى‌

نسبت سحر، از افتراهاى كافران نسبت به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ لَوْ نَزَّلْنا عَلَيْكَ كِتاباً فِي قِرْطاسٍ فَلَمَسُوهُ‌ بِأَيْدِيهِمْ لَقالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ.
۲. أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ قالَ الْكافِرُونَ إِنَّ هذا لَساحِرٌ مُبِينٌ.
۳. لاهِيَةً قُلُوبُهُمْ وَ أَسَرُّوا النَّجْوَى الَّذِينَ ظَلَمُوا هَلْ هذا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ أَ فَتَأْتُونَ السِّحْرَ وَ أَنْتُمْ تُبْصِرُونَ.
۴. وَ إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالُوا ما هذا إِلَّا رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُكُمْ وَ قالُوا ما هذا إِلَّا إِفْكٌ مُفْتَرىً وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ.
۵. وَ قالُوا إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ.
۶. وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَ قالَ الْكافِرُونَ هذا ساحِرٌ كَذَّابٌ.
۷. وَ لَمَّا جاءَهُمُ الْحَقُّ قالُوا هذا سِحْرٌ وَ إِنَّا بِهِ كافِرُونَ.
۸. وَ إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ هذا سِحْرٌ مُبِينٌ‌ أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَلا تَمْلِكُونَ لِي مِنَ اللَّهِ شَيْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفِيضُونَ فِيهِ كَفى‌ بِهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.
۹. أَ فَسِحْرٌ هذا أَمْ أَنْتُمْ لا تُبْصِرُونَ.
۱۰. وَ إِنْ يَرَوْا آيَةً يُعْرِضُوا وَ يَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ.
۱۱. فَقالَ إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ يُؤْثَرُ.

۴.۵.۱ - سحر دانستن معجزات پیامبر

افتراى کافران بنی‌اسرائیل به محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، با سحر قلمداد كردن معجزات وى:
وَ إِذْ قالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يا بَنِي إِسْرائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جاءَهُمْ بِالْبَيِّناتِ قالُوا هذا سِحْرٌ مُبِينٌ.

۴.۵.۲ - خفت در قیامت

افتراى سحر و جادوگرى به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله موجب خفّت و خوارى در قيامت:
وَ قالُوا إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ‌ أَ إِذا مِتْنا وَ كُنَّا تُراباً وَ عِظاماً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ‌ قُلْ نَعَمْ وَ أَنْتُمْ داخِرُونَ.

۴.۵.۳ - تهمتی از طرف ابن‌زبعری

سحر زده بودن، تهمتى از طرف «ابن‌زبعری» به پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله:
... وَ قالَ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُوراً . يكى از ظالمانى كه پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را سحرزده معرّفى مى‌كرد ابن زبعرى بود.

۴.۶ - جنون‌

نسبت جنون به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، از اتّهامات مشرکان به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. أَ وَ لَمْ يَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ.
۲. وَ قالُوا يا أَيُّهَا الَّذِي نُزِّلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ إِنَّكَ لَمَجْنُونٌ.
۳. أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَ أَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ.
۴. وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلى‌ رَجُلٍ‌ يُنَبِّئُكُمْ إِذا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ أَفْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَمْ بِهِ جِنَّةٌ بَلِ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ فِي الْعَذابِ وَ الضَّلالِ الْبَعِيدِ.
۵. قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى‌ وَ فُرادى‌ ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِكُمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذابٍ شَدِيدٍ.
۶. وَ يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَتارِكُوا آلِهَتِنا لِشاعِرٍ مَجْنُونٍ.
۷. أَنَّى لَهُمُ الذِّكْرى‌ وَ قَدْ جاءَهُمْ رَسُولٌ مُبِينٌ‌ ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَ قالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ.
۸. كَذلِكَ ما أَتَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا قالُوا ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ.
۹. فَذَكِّرْ فَما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِكاهِنٍ وَ لا مَجْنُونٍ.
۱۰. ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ.
۱۱. وَ ما صاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ.

۴.۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر

دفاع خداوند از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با ردّ اتّهام جنون از آن حضرت:
۱. أَ وَ لَمْ يَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ.
۲. أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَ أَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ.
۳. وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلى‌ رَجُلٍ يُنَبِّئُكُمْ إِذا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمْ لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ أَفْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَمْ بِهِ جِنَّةٌ بَلِ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ فِي الْعَذابِ وَ الضَّلالِ الْبَعِيدِ.
۴. قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى‌ وَ فُرادى‌ ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِكُمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذابٍ شَدِيدٍ.
۵. وَ يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَتارِكُوا آلِهَتِنا لِشاعِرٍ مَجْنُونٍ‌ إِنَّكُمْ لَذائِقُوا الْعَذابِ الْأَلِيمِ.
۶. كَذلِكَ ما أَتَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا قالُوا ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ‌ أَ تَواصَوْا بِهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ طاغُونَ.
۷. فَذَكِّرْ فَما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِكاهِنٍ وَ لا مَجْنُونٍ.
۸. ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ‌ وَ إِنَّ لَكَ لَأَجْراً غَيْرَ مَمْنُونٍ‌ وَ إِنَّكَ لَعَلى‌ خُلُقٍ عَظِيمٍ.
۹. وَ ما صاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ.

۴.۷ - خيانت در غنايم‌

خیانت در غنایم جنگی، افتراى برخى مسلمانان صدر اسلام به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَ‌ ...در شأن نزول آيه آورده‌اند: در غزوه بدر، قطيفه سرخى از غنایم گم شد. برخى گفتند: پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله برداشته است، آيه ياد شده نازل شد.

۴.۸ - دروغگويى

نسبت دروغگویی به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، به وسيله كافران حق‌ستيز:
وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَ قالَ الْكافِرُونَ هذا ساحِرٌ كَذَّابٌ.

۴.۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر

••• دفاع خداوند از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، با ردّ اتّهام دروغگويى از آن حضرت و وعده عذاب به افترازنندگان:
وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَ قالَ الْكافِرُونَ هذا ساحِرٌ كَذَّابٌ‌ ما سَمِعْنا بِهذا فِي الْمِلَّةِ الْآخِرَةِ إِنْ هذا إِلَّا اخْتِلاقٌ‌ أَ أُنْزِلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ مِنْ بَيْنِنا بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِنْ ذِكْرِي بَلْ لَمَّا يَذُوقُوا عَذابِ.

••• ردّ اتّهام دروغگويى از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از جانب خدا، با يادآورى نظارت كامل بر آن حضرت:
أَمْ يَقُولُونَ افْتَرى‌ عَلَى اللَّهِ كَذِباً فَإِنْ يَشَإِ اللَّهُ يَخْتِمْ عَلى‌ قَلْبِكَ وَ يَمْحُ اللَّهُ الْباطِلَ وَ يُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ.

۴.۹ - ساختگى بودن قرآن‌

••• خوابهاى پريشان دانسته شدن قرآن، از طرف مشركان، افترايى به پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله:
بَلْ قالُوا أَضْغاثُ أَحْلامٍ بَلِ افْتَراهُ بَلْ هُوَ شاعِرٌ فَلْيَأْتِنا بِآيَةٍ كَما أُرْسِلَ الْأَوَّلُونَ.

••• افترای کافران به محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، مبنى بر ساختن و آماده كردن قرآن، براساس افسانه‌هاى پيشينيان:
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْكٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً وَ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ اكْتَتَبَها فَهِيَ تُمْلى‌ عَلَيْهِ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا.

••• ساختگى دانستن قرآن، از افتراهای مشرکان به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‌ عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَداءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.
۲. وَ إِذا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآيَةٍ قالُوا لَوْ لا اجْتَبَيْتَها قُلْ إِنَّما أَتَّبِعُ ما يُوحى‌ إِلَيَّ مِنْ رَبِّي‌ ....
۳. وَ ما كانَ هذَا الْقُرْآنُ أَنْ يُفْتَرى‌ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ‌ ... أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ‌ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ‌ ....
۴. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَياتٍ‌ ....
۵. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَعَلَيَّ إِجْرامِي‌ ....
۶. لَقَدْ كانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَدِيثاً يُفْتَرى‌ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ‌ ....
۷. بَلْ قالُوا أَضْغاثُ أَحْلامٍ بَلِ افْتَراهُ‌ ....
۸. وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْكٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً وَ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ اكْتَتَبَها فَهِيَ تُمْلى‌ عَلَيْهِ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا.
۹. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ‌ ....
۱۰. وَ إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُنا ... وَ قالُوا ما هذا إِلَّا إِفْكٌ مُفْتَرىً وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ.

۴.۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر

••• دفاع خداوند از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در مورد ساختگى بودن قرآن:
لَقَدْ كانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَدِيثاً يُفْتَرى‌ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ‌
يُؤْمِنُونَ.

••• تحدّی خداوند به قرآن، نوعى دفاع از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در مقابل افتراى ساختگى بودن آن:
۱. وَ ما كانَ هذَا الْقُرْآنُ أَنْ يُفْتَرى‌ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ الْكِتابِ لا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ‌ أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.
۲. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَياتٍ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.

۴.۹.۲ - دفاع پیامبر از خود

مأموریّت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى دفاع از خود، در برابر افتراى اساطيرپردازى به وى، از سوى كافران:
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْكٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً وَ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ اكْتَتَبَها فَهِيَ تُمْلى‌ عَلَيْهِ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا قُلْ أَنْزَلَهُ الَّذِي يَعْلَمُ السِّرَّ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ كانَ غَفُوراً رَحِيماً.

۴.۱۰ - سحر بودن قرآن

[۱۱۲] رجوع شود به: همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى‌.


۴.۱۱ - شاعر بودن‌

نسبت نارواى شاعر بودن به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، از سوى مشركان:
۱. بَلْ قالُوا أَضْغاثُ أَحْلامٍ بَلِ افْتَراهُ بَلْ هُوَ شاعِرٌ ....
۲. وَ يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَتارِكُوا آلِهَتِنا لِشاعِرٍ مَجْنُونٍ.
۳. أَمْ يَقُولُونَ شاعِرٌ نَتَرَبَّصُ بِهِ رَيْبَ الْمَنُونِ.

۴.۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر

دفاع خداوند از پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله با ردّ نسبت شعر و شاعرى به آن حضرت:
۱. بَلْ قالُوا أَضْغاثُ أَحْلامٍ بَلِ افْتَراهُ بَلْ هُوَ شاعِرٌ فَلْيَأْتِنا بِآيَةٍ كَما أُرْسِلَ الْأَوَّلُونَ‌ وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ.
۲. وَ ما عَلَّمْناهُ الشِّعْرَ وَ ما يَنْبَغِي لَهُ‌ ....
۳. وَ يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَتارِكُوا آلِهَتِنا لِشاعِرٍ مَجْنُونٍ‌ بَلْ جاءَ بِالْحَقِّ وَ صَدَّقَ الْمُرْسَلِينَ.
۴. أَمْ يَقُولُونَ شاعِرٌ ... قُلْ تَرَبَّصُوا ....
۵. إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ‌ وَ ما هُوَ بِقَوْلِ شاعِرٍ قَلِيلًا ما تُؤْمِنُونَ.

۴.۱۲ - كهانت‌

اتّهام کهانت به پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله از جانب مشرکان مکّه:
۱. فَذَكِّرْ فَما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِكاهِنٍ وَ لا مَجْنُونٍ.
۲. وَ لا بِقَوْلِ كاهِنٍ قَلِيلًا ما تَذَكَّرُونَ.

۴.۲.۱ - دفاع خداوند از پیامبر

دفاع خداوند از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با ردّ هرگونه كهانت از آن حضرت و تهديد افترازنندگان:
۱. فَذَكِّرْ فَما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِكاهِنٍ وَ لا مَجْنُونٍ.
۲. وَ لا بِقَوْلِ كاهِنٍ قَلِيلًا ما تَذَكَّرُونَ.

۴.۱۳ - نسبت بديها

••• نسبت دادن بديها به پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله از سخنان افتراآميز و جاهلانه منافقان:
... وَ إِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِنْدِكَ قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَما لِهؤُلاءِ الْقَوْمِ لا يَكادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثاً . بنابر يك احتمال، آيه مربوط به منافقان است.

••• وابسته بودن همه امور به دست خدا، باعث ردّ ادّعاى جاهلانه منافقان، در مورد نسبت بديها به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
أَيْنَما تَكُونُوا يُدْرِكْكُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ وَ إِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ إِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِنْدِكَ قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَما لِهؤُلاءِ الْقَوْمِ لا يَكادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثاً.


۱. انعام/سوره۶، آیه۱۱۲.    
۲. رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى‌.
۳. رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، تقسيم ناعادلانه‌.
۴. رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى‌.
۵. رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى، دروغگويى‌.
۶. رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، خيانت در غنايم‌.
۷. رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، افترا به خدا، جادوگرى، جنون، دروغگويى، شاعر بودن، كهانت‌.
۸. رجوع شود به همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، نسبت بديها.
۹. یونس/سوره۱۰، آیه۳۸.    
۱۰. یونس/سوره۱۰، آیه۳۹.    
۱۱. نحل/سوره۱۶، آیه۲۴.    
۱۲. نحل/سوره۱۶، آیه۲۷.    
۱۳. سبأ/سوره۳۴، آیه۷.    
۱۴. سبأ/سوره۳۴، آیه۸.    
۱۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۱.    
۱۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۲.    
۱۷. انعام/سوره۶، آیه۱۱۲.    
۱۸. اسراء/سوره۱۷، آیه۴۷.    
۱۹. اسراء/سوره۱۷، آیه۴۸.    
۲۰. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰۱.    
۲۱. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰۳.    
۲۲. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰۱.    
۲۳. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰۳.    
۲۴. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰۱.    
۲۵. شوری/سوره۴۲، آیه۲۴.    
۲۶. یونس/سوره۱۰، آیه۳۷.    
۲۷. یونس/سوره۱۰، آیه۳۸.    
۲۸. هود/سوره۱۱، آیه۱۳.    
۲۹. هود/سوره۱۱، آیه۳۵.    
۳۰. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۱۱.    
۳۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵.    
۳۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۴.    
۳۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۵.    
۳۴. سجده/سوره۳۲، آیه۳.    
۳۵. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۳.    
۳۶. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۵.    
۳۷. توبه/سوره۹، آیه۵۸.    
۳۸. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۵، ص ۳۱۰.    
۳۹. اسراء/سوره۱۷، آیه۴۷.    
۴۰. فرقان/سوره۲۵، آیه۷.    
۴۱. فرقان/سوره۲۵، آیه۸.    
۴۲. انعام/سوره۶، آیه۷.    
۴۳. یونس/سوره۱۰، آیه۲.    
۴۴. انبیاء/سوره۲۱، آیه۳.    
۴۵. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۳.    
۴۶. صافّات/سوره۳۷، آیه۱۵.    
۴۷. ص/سوره۳۸، آیه۴.    
۴۸. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۰.    
۴۹. احقاف/سوره۴۶، آیه۷.    
۵۰. احقاف/سوره۴۶، آیه۸.    
۵۱. طور/سوره۵۲، آیه۱۵.    
۵۲. قمر/سوره۵۴، آیه۲.    
۵۳. مدّثر/سوره۷۴، آیه۲۴.    
۵۴. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۵۵. صافّات/سوره۳۷، آیه۱۵.    
۵۶. صافّات/سوره۳۷، آیه۱۶.    
۵۷. صافّات/سوره۳۷، آیه۱۸.    
۵۸. فرقان/سوره۲۵، آیه۸.    
۵۹. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۳، ص ۶.    
۶۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۴.    
۶۱. حجر/سوره۱۵، آیه۶.    
۶۲. مؤمنون/ سوره۲۳، آیه۷۰.    
۶۳. سبأ/سوره۳۴، آیه۷.    
۶۴. سبأ/سوره۳۴، آیه۸.    
۶۵. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۶.    
۶۶. صافّات/سوره۳۷، آیه۳۶.    
۶۷. دخان/سوره۴۴، آیه۱۳.    
۶۸. دخان/سوره۴۴، آیه۱۴.    
۶۹. ذاریات/سوره۵۱، آیه۵۲.    
۷۰. طور/سوره۵۲، آیه۲۹.    
۷۱. قلم/سوره۶۸، آیه۲.    
۷۲. تکویر/سوره۸۱، آیه۲۲.    
۷۳. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۴.    
۷۴. مؤمنون/ سوره۲۳، آیه۷۰.    
۷۵. سبأ/سوره۳۴، آیه۷.    
۷۶. سبأ/سوره۳۴، آیه۸.    
۷۷. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۶.    
۷۸. صافّات/سوره۳۷، آیه۳۶.    
۷۹. صافّات/سوره۳۷، آیه۳۸.    
۸۰. ذاریات/سوره۵۱، آیه۵۲.    
۸۱. ذاریات/سوره۵۱، آیه۵۳.    
۸۲. طور/سوره۵۲، آیه۲۹.    
۸۳. قلم/سوره۶۸، آیات۲-۴.    
۸۴. تکویر/سوره۸۱، آیه۲۲.    
۸۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۱.    
۸۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۸۷۲.    
۸۷. ص/سوره۳۸، آیه۴.    
۸۸. ص/سوره۳۸، آیه۴.    
۸۹. ص/سوره۳۸، آیه۷.    
۹۰. ص/سوره۳۸، آیه۸.    
۹۱. شوری/سوره۴۲، آیه۲۴.    
۹۲. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵.    
۹۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۴.    
۹۴. فرقان/سوره۲۵، آیه۵.    
۹۵. بقره/سوره۲، آیه۲۳.    
۹۶. اعراف/سوره۷، آیه۲۰۳.    
۹۷. یونس/سوره۱۰، آیه۳۷.    
۹۸. یونس/سوره۱۰، آیه۳۸.    
۹۹. هود/سوره۱۱، آیه۱۳.    
۱۰۰. هود/سوره۱۱، آیه۳۵.    
۱۰۱. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۱۱.    
۱۰۲. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵.    
۱۰۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۴.    
۱۰۴. فرقان/سوره۲۵، آیه۵.    
۱۰۵. سجده/سوره۳۲، آیه۳.    
۱۰۶. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۳.    
۱۰۷. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۱۱.    
۱۰۸. یونس/سوره۱۰، آیه۳۷.    
۱۰۹. یونس/سوره۱۰، آیه۳۸.    
۱۱۰. هود/سوره۱۱، آیه۱۳.    
۱۱۱. فرقان/سوره۲۵، آیات۴-۶.    
۱۱۲. رجوع شود به: همین مقاله، موارد افترا به پیامبر، جادوگرى‌.
۱۱۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵.    
۱۱۴. صافّات/سوره۳۷، آیه۳۶.    
۱۱۵. طور/سوره۵۲، آیه۳۰.    
۱۱۶. انبیاء/سوره۲۱، آیه۵.    
۱۱۷. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷.    
۱۱۸. یس/سوره۳۶، آیه۶۹.    
۱۱۹. صافّات/سوره۳۷، آیه۳۶.    
۱۲۰. صافّات/سوره۳۷، آیه۳۷.    
۱۲۱. طور/سوره۵۲، آیه۳۰.    
۱۲۲. طور/سوره۵۲، آیه۳۱.    
۱۲۳. حاقّه/سوره۶۹، آیه۴۰.    
۱۲۴. حاقّه/سوره۶۹، آیه۴۱.    
۱۲۵. طور/سوره۵۲، آیه۲۹.    
۱۲۶. حاقّه/سوره۶۹، آیه۴۲.    
۱۲۷. طور/سوره۵۲، آیه۲۹.    
۱۲۸. حاقّه/سوره۶۹، آیه۴۲.    
۱۲۹. نساء/سوره۴، آیه۷۸.    
۱۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۱۲۱.    
۱۳۱. نساء/سوره۴، آیه۷۸.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۸۷، برگرفته از مقاله «افترا به محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    






جعبه ابزار