استعمال عرفی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استعمال عرفی به بکار گیری
لفظ در معنای رایج در
عرف اطلاق می‌شود.
به کارگیری لفظ از سوی اهل عرف به
قصد افاده معنا در
ذهن مخاطب را استعمال عرفی گویند؛ برای مثال، کلمه «دابّه» در لغت به معنای هر جنبنده‌ای است، ولی در عرف برای «چهار پا» به کار برده می‌شود.
اقسام استعمال عرفی به قرار ذیل است:
۱. عرف،
اسم را در غیر معنای لغوی استعمال کند، که این خود به دو صورت است:
أ) در صورتی که
عرف معنای دوم را ترجیح دهد، به آن «نقل» می‌گویند، مانند: لفظ «غائط»، که معنای لغوی آن، مطلق
زمین پست است، ولی بعداً نقل شده و به معنای مدفوع آدمی (عذرة) آمده، از آن رو که در زمین پست قرار می‌گیرد.
ب) در صورتی که عرف معنای دوم را ترجیح ندهد، به آن «مشترک» می‌گویند، مانند: «کلام زید» که هم به خود کلام زید و هم به حکایت آن
اطلاق می‌شود.
۲. عرف، اسم را در برخی از معانی لغوی آن استعمال کند، که به آن «تخصیص» می‌گویند، مانند:
لفظ «دابّه» که در عرف به معنای» چهار پا» است، ولی در لغت، به هر جنبنده‌ای اطلاق می‌شود.
حقیقت عرفی.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۸۳، برگرفته از مقاله «استعمال عرفی».
