استجابت (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِسْتِجابَت (به فتح الف و کسر تاء و فتح باء) و
اِجابَت (به فتح الف و باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای مهیّا شدن برای جواب است.
اِسْتِجابَت و
اِجابَت از ریشه
جَوْب به معنای مهیّا شدن برای جواب است.
اجابت را که قبول کردن معنی می‌کنند در واقع، قطع و پایان دادن به سخن و خواست گوینده است خواه به فعل باشد یا به قول مثل:
(اُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ اِذا دَعانِ) (دعاى دعاكننده را، به هنگامى كه مرا مى‌خواند، پاسخ مى‌گويم.)
خداوند با اعطاء مطلوب، سخن سائل را قطع می‌کند.
راغب گفته: گویند استجابت به معنی اجابت است و حقیقت آن مهیّا شدن برای جواب است ولی چون مهیّا شدن در اغلب از اجابت منفکّ نیست، اجابت را استجابت گفته‌اند.
طبرسی ذیل
آیه ۱۸۶ بقره فرموده: اجابت و استجابت به یک معنی است و از
مبرّد نقل می‌کند که در استجابت معنی اذعان هست و در اجابت نیست.
صحاح و
اقرب الموارد نیز مثل طبرسی گفته‌اند.
(لِلَّذِینَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمُ الْحُسْنی) «بر کسانی که خدای خود را اجابت کرده‌اند پاداش نیکی است.»
(وَ اِذا سَاَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَاِنِّی قَرِیبٌ اُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ اِذا دَعانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَ لْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ) «چون بندگان من مرا از تو سئوال کنند بگو: من نزدیکم دعوت داعی را جواب می‌دهم آنگاه که مرا بخواند پس از من این مطلب را قبول کنند و به من در این باره ایمان آورند شاید کمال یابند.»
(فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی) یعنی مرا اجابت کنند در این سخن که من نزدیکم و به داعی جواب می‌دهم.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «استجابت»، ج۲، ص۸۷.
