• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اساطیر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




أساطیر (به فتح همزه) از واژگان قرآن کریم به معنای نوشته‌هاى باطل و حكايت‌های دروغ است. این واژه ۹ بار در آیات قرآن آمده است.



أساطیر از ریشه سَطْر به معنای نوشتن، خطّ و صفّ است.


أساطير ۹ بار در قرآن آمده و در همه به «الاوّلين» اضافه شده است‌.
(يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ‌) کافران مى‌گويند: اين‌ها فقط افسانه‌هاى پيشينيان است.)
(وَ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ اكْتَتَبَها فَهِيَ تُمْلى‌ عَلَيْهِ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا) (و گفتند: اين همان افسانه‌هاى پيشينيان است كه وى آن را رونويس كرده، و هر صبح و شام بر او املا مى‌شود.)
مراد قائلين از اين كلمه نوشته‌هاى باطل و حكايت دروغ و افسانه‌هاى بى مغز است معنى آيه فوق چنين است «گفتند اينها نوشته‌هاى باطل گذشتگان است كه نوشته و صبح و عصر بر وى املا می‌شود.» صحاح آن را اباطيل گفته است. جمع سطر، اسطر و اسطار و سطور است. اقرب الموارد اساطير را جمع الجمع دانسته و گويد: آن جمع اسطار است. و از مبرّد نقل می‌كند كه گفته: جمع اسطوره است مثل احدوثه و احاديث.
[۹] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
راغب نيز اين كلام را از مبرّد نقل می‌كند. بنا بر قول مبرّد اساطير جمع عادى است.
مجمع از اخفش نقل می‌كند كه اساطير جمعى است واحد ندارد مثل ابابيل و مذاكير.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۶۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۰۹.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۳۱.    
۴. انعام/سوره۶، آیه۲۵.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۳۰.    
۶. فرقان/سوره۲۵، آیه۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۰.    
۸. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۲، ص۶۸۴.    
۹. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۱۰. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۰۹.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۴۴۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سطر»، ج۳، ص۲۶۶.    






جعبه ابزار