ارکان ایمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
درباره این که
ایمان دینی بر چه پایه یا پایه‌هایی بنا می‌شود، متکلمان
شیعه چند نظریه مطرح ساخته‌اند، که به برخی از آنها در این مبحث اشاره شده است.
برخی بر آن‌اند که ایمان تنها یک رکن دارد و آن، همان باور قلبی است. بنابر این نظرگاه، ایمان،
تصدیق به
قلب است، و اقرار زبان و عمل به ارکان در تحقق آن نقشی ندارند.
اما برخی
متکلمان شیعه ایمان را دارای دو رکن دانسته‌اند: باور قلبی و اقرار زبانی. اینان معتقدند که ایمان، عبارت از تصدیق به قلب و
زبان است و تصدیق قلبی هر چند لازم است، کافی نیست؛ زیرا
خداوند فرموده است: «با اینکه (فرعونیان) در دل
یقین داشتند، از روی کبر و
ستم ، آن را انکار کردند.».
اقرار زبانی نیز به تنهایی کافی نیست؛ زیرا خداوند فرموده است: «اعراب گفتند: ایمان آوردیم. به آنان بگو: ایمان نیاورده‌اید؛ بلکه بگویید
اسلام آورده‌ایم.».
این کسان به زبان بر یگانگی خدا و
نبوت و
معاد گواهی می‌دادند؛ ولی خداوند با صراحت، آنان را بی ایمان می‌خواند. پس می‌توان دریافت که ایمان بر دو پایه باور و اقرار بنا شده است و هیچ یک به تنهایی کافی نیست.
در روایتی از
امام علی علیه‌السّلام آمده است که ایمان بر چهار رکن استوار است:
صبر و یقین و
عدل و
جهاد .
برخی متکلمان نیز پنج رکن برای ایمان برشمرده‌اند:
توحید ، عدل، نبوت،
امامت و معاد.
برخی دیگر بر آن‌اند که ایمان افزون بر باور، اقرار و عمل، رکنی دیگر نیز دارد و آن عبارت است از
تبلیغ و نشر آیین حق و اقامه دلیل بر مبانی
دین و زدودن
شک و تردید از قلب بندگان
از مجموع
آیات ،
روایات و نیز دیدگاه‌های دانشمندان شیعه بر می‌آید که ایمان سه پایه دارد: باور قلبی، اقرار زبانی و عمل به ارکان بدنی (تعریف ایمان).
فرهنگ شیعه، برگرفته از مقاله«ارکان ایمان».
