• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احمد بن ابی‌احمد طبری (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





احمد بن ابیاحمد طبری (م. ۳۳۵ق) ملقب به ابن قاص، قاضی ، محدث و فقیه شافعی مذهب در قرن چهارم هجری قمری بود. وی در طبرستان پیشوائی شافعیان را بر عهد داشت و در جنگ بین مسلمانان و رومیان مشارکت فعال داشت.



ابوالعباس احمد بن ابی احمد طبری بغدادی ملقب به ابن القاص شهرت وی با اختلاف ذکر شده است. بیشتر مآخذ، ابن القاص، برخی نیز القاص آورده‌اند.
شهرت ابن قاص به سبب اشتغال پدرش به وعظ و داستان سرایی است.


ابن قاص برای تحصیل به بغداد رفت، فقه را از ابوالعباس ابن سریج، فقیه بزرگ شافعی فرا گرفت و از کسانی چون محمد بن عبداللّه مطیّن، محمد بن عثمان بن ابی‌شیبه و یوسف بن یعقوب قاضی حدیث آموخت.
پس از آن به طبرستان بازگشت و به تدریس و وعظ پرداخت و در آنجا پیشوای شافعیان شد و شمار فراوانی از او فقه شافعی آموختند که ازجمله آنان می‌توان ابوعلی طبری، معروف به زجاجی را نام برد.


به گفته سمعانی ابن قاص در جنگ مسلمانان با رومیان مشارکت فعالی داشت، سپس به طرسوس (در جنوب ترکیه کنونی) رفت و در آنجا رحل اقامت افکند و به وعظ پرداخت. گفته شده مدتی مقام قضاوت آنجا را نیز بر عهده گرفت


ابن قاص به سال ۳۳۵ هجری در طرسوس درگذشت.


ابن قاص دارای آثار و تالیفاتی نیز بود که بیشتر آنها رساله‌های مختصر، ولی پرمحتواست. کتاب‌های او از این قرار است:






۱. نووی، یحیی بن شرف، تهذیب الاسماء و اللغات، ج۲، ص۲۵۳.    
۲. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۳۰۳.    
۳. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۶۸.    
۴. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیه الکبری، ج۳، ص۵۹.    
۵. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیه الکبری، ج۳، ص۵۹.    
۶. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۳۰۳.    
۷. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۱۴۳.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۵، ص۱۲۱.    
۹. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقها، ص۱۱۱.    
۱۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیه العارفین، ج۱، ص۶۱.    
۱۱. کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۳۷.
۱۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۵۸.    
۱۳. اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۳، ص۶۰.    
۱۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۵، ص۳۷۱.    
۱۵. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۶۹.    
۱۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۹۰.    
۱۷. ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۱۸۹.
۱۸. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۴، ص۱۹۱.    
۱۹. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۱، ص۲۱۹.    
۲۰. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۵۰.    
۲۱. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۳، ص۲۹۴.    
۲۲. ابن الاثیر، عزالدین، اللباب، ج۳، ص۸.    
۲۳. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآه الجنان، ج۲، ص۲۴۰.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد طبری»، ج۲، ص۱۰۴.






جعبه ابزار