حضر (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَضَر (به فتح حاء و ضاد) و
حُضور (به ضم حاء)، از
واژگان قرآن کریم به معنای حاضر شدن و ضد غائب شدن است. مشتق این واژه در
قرآن آمده است، به صورت:
مُحْتَضَر (به ضم میم و سکون حاء و فتح تاء و صاد)، که به معنای حاضر شده است.
حَضَر و
حُضور ضدّ غائب شدن است.
(اَمْ کُنْتُمْ شُهَداءَ اِذْ حَضَرَ یَعْقُوبَ الْمَوْتُ...) «یا شما آن دم که مرگ یعقوب در رسید حاضر بودید؟»
(وَالصُّلْحُ خَیْرٌ وَ اُحْضِرَتِ الْاَنْفُسُ الشُّحَّ..) «سازش کردن خوب است. جان‌ها بر
بخل حاضر شده هستند.» یعنی بخل از غرائز نفسانی است و بخل هر نفس در آن حاضر است و به واسطه آن از منافع خویش دفاع می‌کند.
(وَنَبِّئْهُمْ اَنَّ الْماءَ قِسْمَةٌ بَیْنَهُمْ کُلُّ شِرْبٍ مُحْتَضَرٌ) محتضر یعنی حاضر شده؛
یعنی: «آنها را خبر ده که آب میانشان قسمت شده است و هر قسمت، اهلش در آن حاضر می‌شود. (نوبتی برای آنها و نوبتی برای
ناقه صالح)» علی هذا «مُحْتَضَرٌ» به صیغه مفعول وصف نوبت است نه وصف اهل آن.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حضر»، ج۲، ص۱۵۱.
