• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن نطاح (دائرة‌المعارف‌مؤلفان‌اسلامی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ابن نطاح.

ابوعبدالله محمد بن صالح بن مهران نطاحی۲۵۲ق)، ملقب به ابن نطاح و ابوالتیاح، مورخ، نسب‌شناس و روایت‌گر سیره در قرن سوم هجری قمری بود.



ابوعبدالله (ابوجعفر) محمد بن صالح بن مهران بن نطاح نطاحی بصری، ملقب به ابن نطاح و ابوالتیاح، مورخ، نسب شناس، روایتگر سیره، از موالی بنی‌هاشم و اهل بصره بود که در همان‌جا پرورش یافت و برای کسب علم و دانش به بغداد رفت و از محدثانی همچون یوسف بن عطیه صفار، عون بن کهمس، منذر بن زناد طائی، ارطاة بن اشعث، معتمر بن سلیمان، ابوعاصم و محمد بن عبدالله حدیث آموخت. احمد بن علی خزاز، بشر بن موسی اسدی، احمد بن قاسم بن مساور جوهری، هیثم بن خلف دوری و عبدالله بن محمد بن ناجیه نیز از شاگردان وی به شمار می‌روند. به گفته ذهبی، آخرین کسی که از او روایت کرد، ابوحامد حضرمی در بغداد و ابوروق هزّانی در بصره بود. ابن ماجه نیز در تفسیر خود به نقل از عباس بن ابی طالب از او روایت کرده است.


او سرانجام در سال ۲۵۲ق درگذشت.


ابن نطاح تالیفاتی در تاریخ از خود برجای گذاشت. ابن ندیم او را نخستین کسی می‌داند که در تاریخ دولت عباسیان کتاب نوشت و دیگر آثار وی را چنین می‌شمارد: افخاذ العرب البیوتات الرد علی ابی عبیدة فی کتاب الدیباج انساب ازد عمان کتاب مقتل زید بن علی (علیه‌السّلام) و الدولة العباسیه.
[۹] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۱، ص۱۳.
همچنین از ابراهیم بن رادان (ردان) بن سنان بصری حکایاتی گزارش می‌کند.
[۱۲] ابن عبد ربه اندلسی، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۱، ص۲۷۸.
[۱۸] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ق۲، ص۱۴۶.



۱. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۳۷.    
۲. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۳۲.    
۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۳۲.    
۴. ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۹، ص۱۲۵.    
۵. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۳، ص۱۳۵.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۹، ص۲۹۳.    
۷. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۳۱۵.    
۸. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۲۰.    
۹. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۱، ص۱۳.
۱۰. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۳۷.    
۱۱. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۷، ص۶۱۷.    
۱۲. ابن عبد ربه اندلسی، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۱، ص۲۷۸.
۱۳. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۵، ص۳۸۱.    
۱۴. تنوخی، محسن بن علی، الفرج بعد الشدة، ج۱، ص۱۲۳.    
۱۵. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تهذیب التهذیب، ج۹، ص۲۲۷.    
۱۶. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۴۸۴.    
۱۷. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳، ص۵۸۲.    
۱۸. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ق۲، ص۱۴۶.
۱۹. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۸۳.    
۲۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۶۲.    
۲۱. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۸۸.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۴۵-۷۴۶، برگرفته از مقاله «محمد نطاحی».






جعبه ابزار