• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شکست باطل (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بنا به آیات قرآن، شکست باطل قطعی است. دراین مقاله، آیات مرتبط با شکست باطل معرفی می‌شوند.



شکست باطل و پيروزى حق، امرى حتمى:
«وَقُلْ جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا؛و بگو: حق آمد، و باطل نابود شد؛ یقیناً باطل نابود شدنی است!»


نويد خداوند به پیروزی حق و استقرار آن در زمین و شكست باطل و رخت بربستن آن:
«... كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاء وَأَمَّا مَا يَنفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الأَرْضِ ...؛... خداوند، حق و باطل را چنین مثل می‌زند!- امّا کفها به بیرون پرتاب می‌شوند، ولی آنچه به مردم سود می‌رساند ( آب یا فلز خالص) در زمین می‌ماند ....»

۲.۱ - نوید به مؤمنان

نويد فتح حق و شكست باطل، از جانب خداوند به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و مؤمنان:
«بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ وَلَكُمُ الْوَيْلُ مِمَّا تَصِفُونَ؛بلكه ما حق را بر باطل مى‌كوبيم و آن را هلاك مى‌سازد؛ و اين گونه، باطل محو و نابود مى‌شود. و واى بر شما از وصفى كه مى‌كنيد!»


خداوند، نابودكننده باطل و تثبيت‌كننده حق:
«... وَيَمْحُ اللَّهُ الْبَاطِلَ وَيُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ ...؛... و خداوند باطل را محو می‌کند و حقّ را بفرمانش پابرجا می‌سازد ....»


يروزى حق و شكست باطل، هدفى والاتر از رسيدن به ثروت دنیا و غنایم، در غزوه بدر:
«وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتِيْنِ أَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللّهُ أَن يُحِقَّ الحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ • لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ ...؛و (به یاد آرید) هنگامی را که خداوند به شما وعده داد که یکی از دو گروه (کاروان تجاری قریش ، یا لشکر مسلح آنها) نصیب شما خواهد بود؛ و شما دوست می‌داشتید که کاروان (غیر مسلح) برای شما باشد (و بر آن پیروز شوید)؛ ولی خداوند می‌خواهد حق را با کلمات خود تقویت، و ریشه کافران را قطع کند؛ (از این رو شما را بر خلاف میلتان با لشکر قریش درگیر ساخت، و آن پیروزی بزرگ نصیبتان شد.) تا حق را تثبیت کند، و باطل را از میان بردارد ....»


شكست ناگهانى باطل، در شرايط غير قابل انتظار:
«بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ ...؛بلکه ما حق را بر سر باطل می‌کوبیم تا آن را هلاک سازد؛ و این گونه، باطل محو و نابود می‌شود! ....»
از آمدن «اذا» ی فجائیه که معنای ناگهانی و به دور از انتظار بودن را می‌رساندبرداشت یاد شده استفاده می‌شود.


پيروزى حق و شكست باطل، جلوه‌اى از هدفدارى نظام آفرینش:
«وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاء وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ • بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ ...؛ما آسمان و زمين، و آنچه را در ميان آنهاست به بازى و بى‌هدف نيافريديم. بلكه ما حق را بر باطل مى‌كوبيم و آن را هلاك مى‌سازد؛ و اين گونه، باطل محو و نابود مى‌شود....»


غلبه موسی علیه‌السلام بر جادوگران، نمودى از شكست باطل در مقابل حقّ:
«وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى أَنْ أَلْقِ عَصَاكَ فَإِذَا هِيَ تَلْقَفُ مَا يَأْفِكُونَ • فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ • فَغُلِبُواْ هُنَالِكَ وَانقَلَبُواْ صَاغِرِينَ؛ما به موسى وحی كرديم كه: عصاى خود را بيفكن. ناگهان به صورت مار عظيمى در آمد و وسايل دروغين آنها را بسرعت بلعيد. در اين هنگام، حق آشكار شد؛ و آنچه آنها انجام مى‌دادند، باطل گشت. و در آن جا همگى مغلوب شدند؛ و خوار و حقیر گشتند.»


نابودى باطل با شكست کافران:
«... وَيُرِيدُ اللّهُ أَن يُحِقَّ الحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ • لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ؛... ولی خداوند می‌خواهد حق را با کلمات خود تقویت، و ریشه کافران را قطع کند؛ (از این رو شما را بر خلاف میلتان با لشکر قریش درگیر ساخت، و آن پیروزی بزرگ نصیبتان شد.) تا حق را تثبیت کند، و باطل را از میان بردارد، هر چند مجرمان کراهت داشته باشند.»


زمینه‌های شکست باطل عبارتند از:

۹.۱ - ظهور حق

ظهور حق و به ميدان آمدن آن، زمينه اضمحلال و شكست باطل:
۱. «وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى أَنْ أَلْقِ عَصَاكَ فَإِذَا هِيَ تَلْقَفُ مَا يَأْفِكُونَ • فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ • فَغُلِبُواْ هُنَالِكَ وَانقَلَبُواْ صَاغِرِينَ؛ما به موسى وحى كرديم كه: عصاى خود را بيفكن. ناگهان به صورت مار عظيمى در آمد و وسايل دروغين آنها را بسرعت بلعيد. در اين هنگام، حق آشكار شد؛ و آنچه آنها انجام مى‌دادند، باطل گشت. و در آن جا همگى مغلوب شدند؛ و خوار و حقير گشتند.»
۲. «وَقُلْ جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا؛و بگو: حق آمد، و باطل نابود شد؛ یقیناً باطل نابود شدنی است!»
۳. «بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ ...؛بلكه ما حق را بر باطل مى‌كوبيم و آن را هلاك مى‌سازد؛ و اين گونه، باطل محو و نابود مى‌شود....»

۹.۲ - جهاد

جهاد و مبارزه با باطل، زمينه‌ساز شكست آن:
«وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتِيْنِ أَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللّهُ أَن يُحِقَّ الحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ • لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ؛و (به یاد آرید) هنگامی را که خداوند به شما وعده داد که یکی از دو گروه (کاروان تجاری قریش ، یا لشکر مسلح آنها) نصیب شما خواهد بود؛ و شما دوست می‌داشتید که کاروان (غیر مسلح) برای شما باشد (و بر آن پیروز شوید)؛ ولی خداوند می‌خواهد حق را با کلمات خود تقویت، و ریشه کافران را قطع کند؛ (از این رو شما را بر خلاف میلتان با لشکر قریش درگیر ساخت، و آن پیروزی بزرگ نصیبتان شد.) تا حق را تثبیت کند، و باطل را از میان بردارد، هر چند مجرمان کراهت داشته باشند.»


اراده خداوند، منشأ پيروزى حق و شكست باطل:
«... وَيُرِيدُ اللّهُ أَن يُحِقَّ الحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ • لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ؛... ولی خداوند می‌خواهد حق را با کلمات خود تقویت، و ریشه کافران را قطع کند؛ (از این رو شما را بر خلاف میلتان با لشکر قریش درگیر ساخت، و آن پیروزی بزرگ نصیبتان شد.) تا حق را تثبیت کند، و باطل را از میان بردارد، هر چند مجرمان کراهت داشته باشند.»


پیروزی حق (قرآن).


۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۱.    
۲. رعد/سوره۱۳، آیه۱۷.    
۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۸.    
۴. شوری/سوره۴۲، آیه۲۴.    
۵. انفال/سوره۸، آیه ۷.    
۶. انفال/سوره۸، آیه ۸.    
۷. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۸.    
۸. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۴، ص۲۶۳.    
۹. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۶.    
۱۰. انبیا/سوره۲۱، آیه۱۸.    
۱۱. اعراف/سوره۷، آیات۱۱۷ - ۱۱۹.    
۱۲. انفال/سوره۸، آیه ۷.    
۱۳. انفال/سوره۸، آیه ۸.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۴، ص۴۳۰.    
۱۵. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۹، ص۲۰.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۹۹.    
۱۷. اعراف/سوره۷، آیات۱۱۷ - ۱۱۹.    
۱۸. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۱.    
۱۹. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۸.    
۲۰. انفال/سوره۸، آیه ۷.    
۲۱. انفال/سوره۸، آیه ۸.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۴۳۰.    
۲۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۹، ص۲۰.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۹۹.    
۲۵. انفال/سوره۸، آیه ۷.    
۲۶. انفال/سوره۸، آیه ۸.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۴۳۰.    
۲۸. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۹، ص۲۰.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۹۹.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۰۱، برگرفته از مقاله «شکست باطل».    


رده‌های این صفحه : باطل | شکست | موضوعات قرآنی




جعبه ابزار