اباق (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
إِباق (به کسر همزه) از
واژگان قرآن کریم به معنای رفتن در حال
خشم است. اکثر
اهل لغت اباق را به معنای فرار گرفتهاند اما با توجه به
آیات دیگر معنای رفتن در حال خشم درست به نظر میرسد.
إِباق به معنای رفتن در حال خشم است.
(اِذْ اَبَقَ اِلَی الْفُلْکِ الْمَشْحُونِ) یعنی آنگاه که
یونس در حال خشم و نارضائی بطرف کشتی پر شده رفت. اکثر اهل لغت اِبَاق را فرار معنی کردهاند.
گویند: اَبَقَ الْعَبْدُ یعنی غلام از آقایش فرار کرد. ولی
قاموس آن را رفتن بدون ترس و زحمت و نیز رفتن پس از مخفی شدن نوشته است.
با در نظر گرفتن آیه
(وَ ذَا النُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً) که ظاهرا عبارت اخرای
(اِذْ اَبَقَ اِلَی الْفُلْکِ) است، روشن میشود که اَبَقَ به معنی رفتن در حال خشم و
قهر است و سخن قاموس درست است با اِضَافه قید ناراحتی و انزجار. و اینکه اِباق را به معنی فرار گفتهاند و عبد آبِق به غلام فرار کننده اطلاق شده، منظور دویدن و فرار نیست بلکه رفتن در حال قهر از مولای خود است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اباق»، ج۱، ص۱۸-۱۹.