إِمتَحَن (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
إِمتَحَن: (امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ) «امْتَحَنَ» از مادّه
«امْتِحان» در اصل به معنای
ذوب کردن
طلا و نقره و گرفتن ناخالصی آن است؛ و گاه به معنای
«گستردن چرم» نیز آمده، ولی بعداً در معنای آزمایش به کار رفته است. مانند
آیه مورد بحث، آزمایشی که نتیجه آن خلوص
قلب و گستردگی آن برای پذیرش
تقوا است.
(إِنَّ الَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِيمٌ) (به يقين كسانى كه صداى خود را نزد
پیامبر خدا پايين مى‌آورند همان كسانى هستند كه خداوند دلهايشان را براى تقوا خالص نموده، و براى آنان آمرزش وپاداش عظيمى است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه غض صوت معناى خلاف رفع الصوت را مى‌دهد. و كلمه امتحان به معناى ابتلاء و اختيار است، و امتحان را وقتى به كار مى‌برند كه بخواهند وضع چيزى كه تا كنون برايشان مجهول بوده معلوم كنند، و چون اين معنا در مورد خداى تعالى محال است، ناگزير بايد بگوييم كه امتحان در مورد خداى تعالى به معناى تمرين دادن و عادت دادن است- هم چنان كه بعضى اينطور معنا كرده‌اند. و يا امتحان را به معناى محنت و مشقت دادن به قلب معنا كنيم، و بگوييم خداى تعالى اين مشقت‌ها را بر دلها تحميل مى‌كند تا قلبها به تقوى عادت كنند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «إِمتَحَن»، ص۷۰.
