• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أُنْثی‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





أُنْثی‌: (خَلَقْنٰاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثىٰ‌)
«أُنْثی‌» (به ضم الف و سکون نون) به معنای ماده است مقابل نر، خواه انسان باشد یا غیر آن.
آیه مورد بحث مخاطب كل جامعه انسانى است و مهم‌ترين اصلى را كه ضامن نظم و ثبات است بيان مى‌كند، و ميزان واقعى ارزش‌هاى انسانى را در برابر ارزش‌هاى كاذب و دروغين مشخص مى‌سازد.
مى‌فرمايد: اى مردم! ما شما را از يک مرد و زنى آفريديم، و شما را تيره‌ها و قبيله‌ها قرار داديم تا يک‌ديگر را بشناسيد. منظور از آفرینش مردم از يک مرد و زن همان بازگشت نسب انسان‌ها به آدم و حوا است، بنا بر اين چون همه از ريشه واحدى هستند معنى ندارد كه از نظر نسب و قبيله بر يک‌ديگر افتخار كنند.



به موردی از کاربرد «أُنْثی‌» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - أُنْثی‌ (آیه ۱۳ سوره حجرات)

(يا أَيُّها النّاسُ إِنّا خَلَقْناكُم مِّن ذَكَرٍ وَ أُنثَى وَ جَعَلْناكُمْ شُعوبًا وَ قَبائِلَ لِتَعارَفوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ) «اى مردم! ما شما را از يک مرد و زن آفريديم و شما را تيره‌ها و قبيله‌ها قرارداديم تا یک‌دیگر را بشناسيد؛ اين‌ها ملاک برترى نيست، گرامى‌ترين شما نزد خداوند با تقواترين شماست؛ به یقین خداوند دانا و آگاه است.»

۱.۲ - أُنْثی‌ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: آيه شريفه در اين مقام است كه ریشه تفاخر به انساب را بزند.
و بنا بر اين، مراد از جمله‌ (مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‌) آدم و حوا خواهد بود، و معناى آيه چنين مى‌شود: ما شما مردم را از يک پدر و يک مادر آفريديم، همه شما از آن دو تن منتشر شده‌ايد، چه سفيدتان و چه سياهتان، چه عربتان و چه عجمتان. و ما شما را به صورت شعبه‌ها و قبيله‌هاى مختلف قرار داديم، نه براى اين‌كه طائفه‌اى از شما بر سايرين برترى و كرامت داشت، بلكه صرفا براى اين كه يک‌ديگر را بشناسيد و امر اجتماعتان و مواصلات و معاملاتتان بهتر انجام گيرد، چون اگر فرض شود كه مردم همگى يک جور و يک شكل باشند و نتيجتا يک‌ديگر را نشناسند، رشته اجتماع از هم مى‌گسلد، و انسانيت فانى مى‌گردد. پس غرض از اين كه مردم را شعبه شعبه و قبيله قبيله كرد اين بود، نه اين‌كه به يک‌ديگر تفاخر كنند، تفاخر به انساب، و تفاخر به پدران و مادران.

۱. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۳.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۳۴.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۲۲، ص۱۹۶.    
۵. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۱۷.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۴۸۸.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۲۶۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۲۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۰۶.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أنثی»، ج۱، ص۱۱۵.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره حجرات | لغات قرآن




جعبه ابزار