أشعة اللمعات (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از مشهورترین شروحی که بر لمعات عراقی نوشته شده است، کتاب «اشعة اللمعات» شیخ نور الدین،
عبد الرحمن جامی ، به
زبان فارسی است. آنچه از مقدمه مصحح استفاده میشود، این است که جامی، این شرح را بنا به درخواست امیر علی شیر نوایی که از وی درخواست مقابله و تصحیح آن را نموده بود، نگاشت.
جامی، در این شرح از سخنان و گفتههای عارفانی، همچون
ابن عربی و صدر الدین قونوی و
حضرت علی علیهالسّلام و شیخ ابو الحسن شاذلی و عطار و ابن فارض و امیر حسینی و خواجه ابو الوفا استفاده نموده است.
وی، از شیخ عراقی، با عنوان شیخ مصنف یاد کرده است. او، گرچه، برای نوشتن این شرح، به شروح دیگر نیز مراجعه کرده، ولی کار وی، یک کار مستقل است. او هر جا که لازم دیده، از هنر شاعری خود بهره گرفته و اشعار عربی را هم به فارسی برگردانده و چاشنی شرح خود نموده است.
جامی، در
ابتدای کتاب، تحت عنوان «تمهید»، به شرح برخی از مصطلحات اهل
تصوف و حقایق عرفانی از قبیل «ممکن، واجب و وجود»، «حقیقت وجود،
حقیقت محمدیه، احدیت وحدت و بزرخیت اولی، تعین ثانی، حقیقت قلم اعلی، حقیقت
لوح محفوظ »، «حقایق ممکنات»، «حروف عالیات»، «نحوه ی معیت و قیومیت حق تعالی با اشیاء»، «قرب و بعد ماهیات»، «تفاوت موجودات خارجی در صلاحیت مظهریت اسماء و صفات الهی» و... پرداخته است و معنای حمد در نزد
صوفیه را بیان میکند، سپس به توضیح و شرح مطالب هر یک از لمعات بیست و هشت گانه به صورت مزجی میپردازد.
وی، قبل از پرداختن به شرح مطالب هر لمعه، چکیده مباحث مطرح شده در آن را در ضمن یک یا چند جمله، عنوان همان لمعه قرار میدهد؛ مثلا مینویسد: «لمعه اول در بیان
مبدایت عشق مر معشوق و عاشق را و کیفیت انتشاء ایشان از وی و این در تعین اول است و در بیان آنکه هر یک در چه محتاج است به آن دیگر».
فهرست مطالب، مقدمه آیت الله
سید عز الدین موسوی حسینی زنجانی و مقدمه مصحح (هادی رستگار مقدم گوهری)، در آغاز کتاب و فهرست
آیات ،
احادیث ، اشخاص، کتابها، اشعار و اصطلاحات در پایان آن ذکر شده است.
مصحح، علاوه بر تصحیح و نقطه گذاری، شرح و متن را از یک دیگر متمایز ساخته است و برخی از غوامض متن و شرح و پارهای از اصطلاحات را در پاورقی توضیح داده است.
نرم افزار عرفان۳، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.