گمراهی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
گمراهی یا ضلات، مقابل
هدایت، به معنای انحراف از صراط مستقیم (
دین و
شرع مقدس) است.
از احکام آن در باب‌های
اجتهاد و
تقلید،
صلات،
جهاد و
تجارت سخن گفته‌اند.
در
قرآن کریم،
کفر پس از
ایمان؛
شریک قائل شدن برای
خدا؛
کفر به خدا،
فرشتگان، کتاب‌های آسمانی،
پیامبران و
آخرت و
دوستی با دشمنان خدا
از مصادیق گمراهی بیان شده است.
مقابل گمراهی هدایت قرار دارد که عبارت است از ایمان به خدا و پیامبران و جانشینان ایشان.
گمراه کردن دیگران از گناهان کبیره‌ای است که خدای تعالی در قرآن کریم از خواری در
دنیا و عذاب سوزنده آخرت برای گمراه کننده خبر داده است.
فراگیری اصول اعتقادی دین برای رفع شبهات مخالفان و تقویت ایمان مؤمنان ضعیف و حفظ آنان از گمراهی و افتادن در دام آنان،
واجب کفایی است.
چاپ و نشر کتاب‌ها و مطالبی که موجب گمراهی و فساد عقیده در جامعه می‌شود
حرام است؛ چنان‌که
خرید و فروش و کمک به مطبوعات و نشریات گمراه کننده حرام می‌باشد.
جلوگیری و طرد کردن کسانی که مذاهب باطل را در میان مسلمانان تبلیغ می‌کنند و موجب گمراهی آنان می‌شوند،
واجب است و اگر کفّار در کشورهای اسلامی، به تبلیغ آیین باطل خود بپردازند و کتاب‌های ضلالشان را در میان مسلمانان پخش کنند، از سوی
حاکم اسلامی تعزیر (مجازات) می‌شوند.
مسلمانان نیز باید از مطالعه کتاب‌های ایشان و نیز همنشینی با آنان خودداری کنند و فرزندانشان را از نزدیک شدن به ایشان باز بدارند؛ چنان‌که از بین بردن کتب ضلال و اوراق در بردارنده مطالب گمراه کننده، واجب است.
از موارد جواز
غیبت، غیبت گمراه‌کنندگان و بدعت‌گذاران است؛ چنان‌که دشنام دادن این دو گروه نیز جایز است.
تقیه برای
مؤمن در میان گمراهان با وجود شرایط آن، مشروعیت می‌یابد و بر حسب مورد آن،
مستحب یا واجب خواهد بود.
کسی که برای فتوا دادن اهلیت ندارد، فتوا دادن بر او حرام است؛ زیرا چنین فتوایی از مصادیق گمراه کردن مردم بــه شمار می‌رود.
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۷، ص۲۷۷.
